** میثم بشیرنژاد

مارشال مک‌لوهان می‌گوید: کیفیت زندگی شما را دو چیز تعیین می کند: «کتابهایی که می‌خوانید و انسانهایی که ملاقات می‌کنید.» در واقع این سخن درستی است چراکه وقتی کسی با کتاب همدم می شود بدون شک به دیدار و ملاقات کسانی علاقه‌مند است که آنها هم به نوعی اهل کتاب و مطالعه باشند.

هفته کتاب را در حالی پیش رو داریم که بیشترین گلایه‌ها از سوی فرهیختگان و اهل قلم این است که جامعه ایرانی سهم زیادی از سرانه مطالعه ندارد. البته یک بخش از این قضیه به تولید و محتوای مناسب کتاب های تولید شده برمی‌گردد که مخاطبان دوست دارند با خرید یک کتاب خوب و باب میل حوزه علاقه‌مندی خود اقناع شوند.

البته شرایط اقتصادی امروز با توجه به گرانی کاغذ و هزینه های چاپ، هم نویسندگان و هم ناشران را با چالش هایی روبه رو کرده است که متعاقب آن خوانندگان و علاقه‌مندان کتاب هم از این چالش‌ها بی نصیب نمانده‌اند.

با این اوضاع و احوال و با توجه به وضع موجود، لزوم توجه ویژه به کتابخانه‌های عمومی و برنامه‌ریزی در این خصوص برای راه اندازی کتابخانه‌های مجهز در مناطق و محله‌های هر شهر و دسترسی آسان خانواده‌ها به این کتابخانه‌ها و سالن‌های مطالعه می‌تواند گام مهمی در آشتی دادن افراد جامعه با کتاب و فرهنگ مطالعه در کشور باشد.

نکته ای که شاید برای قریب به اتفاق همه ما به وضوح دیده شده، این است که اکثر ما کتاب‌هایی در منزل یا محل کار داریم که ماه‌ها و بلکه سالها در گوشه‌ای خاک می‌خورند و بلا استفاده مانده‌اند، بهترین کارممکن برای در انزوا خارج کردن این کتاب‌ها، هدیه دادن آنها به کتابخانه‌ها و محل های اهدای کتاب است که بتوان با چنین حرکت و قدم مثبتی گامی و لو کوچک در اعتلای فرهنگ کتاب و کتابخوانی برداشت.

ارزش دانش و آگاهی آنقدر بالاست که در آموزه های دینی ما هم به یادگیری و یاد دادن توصیه های زیاد و مکرر شده است. بدون شک با بالا رفتن اندیشه و آگاهی یک جامعه، شرایط مختلف اقتصادی، اجتماعی و هنری آن جامعه هم رشد خواهد کرد. جوامعی که در حوزه فرهنگ پیشگام بوده‌اند، توانسته‌اند در تمام زمینه ها قدرت خود را بروز و ظهور دهند و در جاهایی که لازم بوده، فرهنگ خود را دیکته کنند.

هفته کتاب که از ۲۳ آبان تا ۳۰ آبان مشخص شده است، فرصتی مغتنمی است که با این دوست و همنشین انسان بیشتر از قبل مانوس و همراه شد.

موریس مترلینگ می‌گوید: آدم تنها در بهشت هم باشد، به او خوش نمی گذرد، ولی کسی که به کتاب یا تحقیق علاقه‌مند است، هنگامی که به مطالعه یا تفکر مشغول است، جهنم، به تنهایی برای او بهترین بهشت هاست.

در واقع خوشبختی بالاتر از مطالعه کردن و افزایش آگاهی و شناخت دنیای پیرامونی با کتاب نیست. و تفکر و دنیای جدیدی و افق تازه ای که به روی انسان گشوده می شود، با کتاب و افرادی که اهل کتاب هستند، ممکن و میسر است.

از ویکتور هوگو نقل می‌کنند که می گوید: خوشبخت، کسی است که به یکی از این دو چیز دسترسی دارد، یا کتاب‌های خوب یا دوستانی که اهل کتاب باشند.

نکته ای که نباید از آن مغفول شد این است که کتاب مختص روز و هفته خاصی نیست و باید متولیان فرهنگی شرایطی فراهم کنند که مردم در تمام روزهای سال و در همه مکانهای عمومی، پایانه ها، ایستگاه های قطار و مترو، اتوبوس و تاکسیرانی و… دسترسی آسان و سهل الوصولی به کتاب داشته باشند. هر چند در دنیای امروز برخی با تلفن همراه کتاب خرید می کنند و با همین وسیله هم مطالعه می کنند ولی برای کتابخوان بوی کاغذ کتاب و تماس با صفحات آن حلاوت خاصی دارد که قابل وصف نیست.

اهدای کتاب هم فرهنگ ارزشمندی است که چند سالی است بیشتر از قبل به چشم می آید. وقتی فردی از خواندن یک کتابی لذت می‌برد می تواند این حظ و سرور را با تعدادی بیشتری از افراد جامعه تقسیم کند. در واقع هفته کتاب و کتاب‌خوانی فرصت بسیار مغتنم و ارزشمندی برای اهدای کتاب و وقف آگاهی در جامعه است. موضوعی که بیش از پیش با توجه به تحولات منطقه و جهان و شرایط دنیای امروز بدان نیاز داریم. بدون تردید وقتی فردی با آگاهی و مطالعه دنیای پیرامون خود را بشناسد، افق وسیع‌تری پیدا می‌کند و درک بیشتری نسبت به وقایع و رویدادها خواهد داشت. بیاییم هفته کتاب را به آگاهی و دانایی جشن بگیریم.