معرفی کتاب : دکتر رویا درویش پیشه؛ مشاورخانواده

قطعا قلدری از زمان حضور بشر در روی زمین همیشه وجود داشته است. اما اینکه روزی به نام جلوگیری از قلدری در دنیا وجود داشته باشد جالب است. این داستان به سال ۲۰۰۷ باز می گردد زمانی که دو دوست تصمیم گرفتند در برابر قلدری در مدرسه بایستند و البته موفق شدند. بعد از آن به تدریج مقاومت در برابر قلدری همه گیر شد و دوم اکتبر به این روز شناخته می شود.

ویکی پدیا در تعریف قلدری نوشته است: قلدری  (Bullying)رفتاری است که طی آن، در یک رابطه طرف دارای قدرت آشکارا از بیشتر بودن قدرت خود سوءاستفاده می‌کند، و با پرخاشگری سعی در ارعاب طرف دیگر دارد، در این فرایند یک فرد به صورت مداوم توسط فرد یا گروهی که از او قوی‌ترند مورد آزار قرار می‌گیرد.

در همه تعاریفی که از قلدری ارائه می‌شود سه ویژگی عمده در همه آن‌ها مشترک است:

۱- رفتاری قلدری محسوب می‌شود که یک عدم تعادل (نابرابری) در قدرت فیزیکی، اجتماعی و احساسی (هیجانی) بین قلدر و قربانی وجود داشته باشد.

۲- رفتار پرخاشگرانه از روی قصد و عمد و به هدف ایجاد ناراحتی و آزار جسمی یا روانی برای فرد قربانی باشد.

۳- قلدری کردن و قربانی شدن اغلب در یک بازه زمانی مشخص طی چند روز یا چند هفته و چند سال تکرار می‌شوند.

صاحب‌نظران سه نوع رایج روش‌های قلدری کردن در بین کودکان و نوجوانان را فیزیکی، کلامی و ارتباطی می‌دانند که به دو گروه مستقیم و غیرمستقیم تقسیم می‌شوند. نوع مستقیم آن شامل قلدری‌های کلامی و فیزیکی است و نوع غیرمستقیم آن از نوع رابطه‌ای مانند حذف اجتماعی فرد قربانی از گروه‌های دوستی و انتشار شایعات ناروا برای تخریب و آسیب رساندن به اعتبار و روابط اجتماعی فرد قربانی می‌باشند.

قلدری فیزیکی که می‌تواند از تنه زدن و هل دادن عمدی تا دعواها و درگیری پرخاشگرانه و تهاجمی باشد و در برخی موارد آسیب رساندن به وسایل شخصی و برداشتن آن‌ها نیز دیده شود.

قلدری کلامی که می‌تواند از ترساندن، دشنام دادن، بددهانی، ادا درآوردن و اظهارنظرهای قومیتی باشد که اغلب با نیش و کنایه و به‌منظور آسیب رساندن انجام می‌شود.

قلدری ارتباطی (غیرمستقیم) که از روی عمد و به‌ منظور تخریب روابط فرد قربانی با همسالان هست. فرد قلدر شایعات و سخنان بی‌اساسی را در مورد فرد قربانی در میان همسالان منتشر می‌کند یا قربانی را نادیده می‌گیرد و از روی عمد او را از گروه‌های دوستی حذف می‌کند و به آبرو و اعتبار قربانی صدمه وارد می‌کند.

نوع جدید از قلدری هم شکل گرفته است که قلدری سایبری است .پلیس فتا در سایت خود آورده است: زورگیری سایبری پدیده‌ای بالقوه بسیار خطرناک و مضر محسوب می شود که در آن از ابزارهایى مانند رایانه‌ها یا تلفن‌های همراه برای ایجاد مزاحمت، تهدید، اذیت و آزار و یا تحقیر افراد و عموما كودكان و نوجوانان استفاده می‌شود. این اقدام مشابه با زورگیرى در دنیاى واقعى است با این تفاوت كه در فضاى سایبر می تواند در قالب ارسال پیام‌های متنی، تصاویر و یا ویدئوهای تهدیدآمیز و زننده، معرفی کردن خود به عنوان فردی دیگر برای ایجاد تصویری بد از وی و یا ارسال و به اشتراک گذاری اطلاعات حساس و خصوصی و یا ارسال اطلاعات نادرست درباره صورت بگیرد.

سوال؟ چرا مواجه شدن با قلدری رایانه ای سخت است؟ زیرا:

الف: افراد زیادی ممکن است آن را دیده یا در آن دخیل شوند.

ب: محتوای عکس، پیام و فیلم ممکن است با افراد زیادی به اشتراک گذاشته شود.

ج: معمولا مخفیانه انجام شده و شخص قلدر خودش را با درست کردن اسامی و حساب های جعلی پنهان کرده یا به طور ناشناس پیام می فرستد.

د: پاک کردن پیام های فرستاده شده دشوار است چرا که درجاهای مختلفی ضبط و ذخیره شد ه است .

ه: اگر شخص زیاد از تکنولوژی استفاده می کند فرار کردن از این حرکت برایش دشوار است.

و: ممکن است بشود محتوا را به راحتی از طریق جست و جویی ساده در گوگل پیدا کرد.

* یک کتاب خوب و روان برای آشنایی و شناخت بیش تر از قلدری؛ کتاب : قلدری در کودکان و نوجوانان

کتاب« قلدری در کودکان و نوجوانان » نوشته سوزان گرین (Susan Green) است که محبوبه رمضان زاده آن را ترجمه کرده و پس از ویراستاری از سوی فرحناز صارم بافنده از سوی انتشارات کتاب درمانی در ۵۰۰نسخه و در ۱۳۷صفحه چاپ و با قیمت ۱۴هزار و ۵۰۰تومان وارد بازار کتاب شده است .

این کتاب شامل فعالیت ‏ها و تمرین ‏های ۱۰ دقیقه ای است که فرد (پدر و یا مادر ) و فرزند کودک او می‏ توانند برای یادگیری دفاع از خود و مقابله موثر با قلدری در کنار هم انجام دهند. این مهارت‏ ها سرمایه ‏های گران‏بهایی هستند که در دوران نوجوانی و بزرگسالی اعتماد به ‏نفس و عزت نفس آن‏ ها را ارتقا می‏ دهند.

در فعالیت ۱ این کتاب (ص۸) آمده است: باید بدانید که فرد قلدر ، فردی است که شخص دیگری را آزار می دهد ، مسخره می کند یا از نظر فیزیکی به او آسیب می رساند . اکثر افراد – کودکان و همین طور بزرگسالان – با قلدرها مواجه شده اند . مواجه نشدن با آن ها تقریبا غیر ممکن است.در فعالیت ۲( ص ۱۱) می خوانید: مواجه شده با قلدری احساسات متفاوتی در شما ایجاد می کند .برای به دست آوردن توانایی مقابله با آن ها ، اولین قدم ، نامگذاری احساسات است . این فعالیت ها تا شماره ۳۷ ادامه دارد .

آن چه این کتاب را جذاب و مهم تر از آن خواندنی تر می کند ، دستورالعمل های ساده و روانی است که خواننده می تواند ضمن شناسایی افراد قلدر نحوه برخورد با آنان را بیاموزد .