ملیحه شیانی
رئیس مرکز مطالعات و تحقیقات زنان دانشگاه تهران

امروزه تغییرات پدیدآمده ناشی از همه‌گیری ویروس کرونا فشارها و نابرابری‌های جنسیتی را تشدید کرده است. محدودیت‌های ناشی از حضور زنان در خانه از یک سو و سنگینی بار مسئولیت و مدیریت همه جانبه زندگی از سوی دیگر، رنجی مضاعف بر زنان تحمیل می‌کند.

به‌ گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد با آغاز دوران قرنطینه اجباری و اختیاری خشونت علیه زنان در تمام دنیا افزایش یافته است. فرانسه در هفته اول قرنطینه یک سوم، هند دو برابر، مکزیک صددرصد، امریکای لاتین دوبرابر و سایر کشورها همچون آلمان، ترکیه و ایران تا سه برابر خشونت بیشتر را تجربه کرده‌اند. علاوه بر خشونت خانگی، در زندگی مشترک زنان بیش از مردان کارهای رایگان و بدون دستمزد انجام می‌دهند. پخت و پز و کارهای روزمره خانه، وظایف مادری و همسری، رسیدگی به امور درسی و فراغت کودکان بویژه با تعطیلی مهدکودک‌ها و مدارس، مراقبت از فرزندان، سالمندان و بیماران، تأمین نیازهای روحی و عاطفی مردان و کودکان و حتی تقویت روحیه فداکاری و ایثار از آن جمله‌اند. به این ترتیب، همزیستی در فضاهای کوچک خانه، دوری از مناسبات اجتماعی ماقبل کرونا، اختلافات زناشویی، خشونت خانگی، افزایش مسئولیت‌های حمایتی، مراقبتی، اقتصادی، اجتماعی و عاطفی فشاری چندگانه بر روح و جسم زنان وارد می‌کند.

زنان خانه دار و شاغل، زنان آسیب دیده(کارتن خواب و معتاد)، زنان سرپرست خانوار، زنان کادر درمان (پرستاران و پزشکان)، زنان باردار و….. هر یک به‌گونه‌ای خاص و تلخ فشارها را تجربه می‌کنند. بی گمان، ضعف و سوء‌مدیریت بحران اجتماعی در دوران کرونا، نابرابری‌ها و تبعیض‌های جنسیتی را تقویت می کند و افزایش خشونت، اختلاف های زناشویی و حتی طلاق را پس از بحران کرونا سبب خواهد شد. زنان از مهم‌ترین گروه‌های اجتماعی در مواجهه، مقابله و درمان کرونا هستند که نادیده گرفتن وضعیت آنان پیامدهای جبران‌ناپذیری برای خانواده و جامعه در بر خواهد داشت.