آنکس که ز شهر آشنائیست     داند که متاع ما کجائیست

 

هنر خوشنویسی در قزوین هنری ریشه دار و بومی است . در اغلب خانواده های اصیل قزوینی کتاب های خطی و نسخه های قدیمی به خط زیبا وجود دارد که بیانگر عمق عشق و علافه نسل های قبل به کتابت عقدنامه ها و اسناد و به خصوص نوشتن قرآن و ادعیه با خط خوش است .

نسل جوان در قزوین هم به تاثیر از نیاکان خود به این هنر قدسی علاقه نشان داده اند و علی رغم مشغله های فراوان شغلی ، خانوادگی و مسوولیت های اجتماعی دل در گرو این هنر اصیل اسلامی ایرانی دارند .

یکی از جوانان مستعد و برومند قزوین که این هنر را از ابتدا در همین شهر فرا گرفته و اینک جزو خوشنویسان مطرح و برجسته است ،محمود رضا ابراهیمی است . او مهندس مخابرات است و استعداد فراوانی در هنر خوشنویسی دارد . از ابتدا نزد استاد حمید نیرومند هنر خوشنویسی را فرا گرفته و قالب چلیپا و کتابت را بسیار زیبا و دلنشین اجرا می کند .

وی عناوین زیادی در مسابقات مختلف داخلی دارد و جوانی مودب ، متشخص و مهربان است . استاد نیرومند وی را یکی از بهترین هنرمندان جوانی می داند که طی دهه های قبل خوشنویسی را نزد او فرا گرفته اند و برای شخصیت وی و نیز کیفیت آثار او حساب ویژه ای قائل است .

با هم گفت وگوی ” وقایع خبری ” را با این هنرمند خوش ذوق را بخوانیم .

** مثل همه گفت و گوها ؛ اول از همه خودتان را معرفی کنید ؟

محمود رضا ابراهیمی متولد شهریور ماه ۱۳۵۸  شهر قزوین هستم . فارغ التحصیل در رشته  بهداشت محیط از دانشگاه علوم پزشکی  قزوین و کارشناسی مهندسی فناوری اطلاعات که هم اکنون در شرکت مخابرات قزوین مشغول فعالیت و کار هستم .

از کودکی و نوجوانی به خوشنویسی علاقمند بودم  و تشویق و حمایت های خانواده ام موجب شد  تا در سال ۱۳۷۷ خوشنویسی را به صورت جدی نزد استاد ” حمید نیرومند ” آغاز کنم و ضمن تلاش مستمر موفق به کسب رتبه ممتاز از انجمن خوشنویسان ایران شوم .  به این نکته هم اشاره کنم که از سال ۱۳۷۹ نیز به تدریس خوشنویسی در مراکز فرهنگی و هنری مشغول هستم .

** چه شد که به هنر خوشنویسی علاقمند شدید؟

علاقه من به هنر خوشنویسی مربوط می شود به سال های کودکی ام  که البته چون خط پدرم نیز زیبا بود این علاقه به نوعی در من نهادینه شد .

** چرا در استان به هنرمندان و به خصوص هنرمندان جوان توجه جدی نمی شود؟

در زمینه کشف استعدادهای جوان در این حوزه اقدام درخور و شایسته ای صورت نگرفته لذا هنرجویان همیشه به دنبال استادانی خارج از دایره انجمن خوشنویسان هستند و به واقع عملکرد انجمن در این سال ها گواه بر این ادعاست . حال آن که اگر برنامه ای در راستای کشف و پرورش این گونه استعدادها توسط انجمن خوشنویسان و متولیان آن صورت می گرفت شاید شرایط بهتری در این حوزه داشتیم . لذا سالانه تعداد زیادی از هنرجویانی که در رشته های مختلف هنری و با درجه ممتاز و بالاتر به اعضاء انجمن اضافه می شوند و اغلب جز برگه ای که نشان از درجه هنری آنان است چیزی بیشتر نصیبشان نشده و مابقی راه را نیز باید خودشان ادامه بدهند .

** جایگاه هنر خوشنویسی قزوین را در میان شهرهای کشور چگونه ارزیابی می نمایید؟

استان قزوین با داشتن خوشنویسان مطرح و نامی در گذشته و اکنون یکی از قطبهای هنر خوشنویسی در کشور است .بزرگانی چون میرعماد حسنی قزوینی ، میرزا محمد حسین عمادالکتاب قزوینی ، میرزا محمد علی خیارجی قزوینی ، درویش عبدالمجید طالقانی ، ملکمحمد قزوینی و … هر یک پشتوانه های معنئی این هنر و به خصوص شهر قزوین محسوب می شوند .

** به نظر شما هنر یعنی چه و هنرمند کیست؟

هنر در واقع توانایی و مهارت در خلق زیبایی است . به عبارت دیگر هنر مجموعه ای از آثاری است که در جهت اثرگذاری بر عواطف ، احساسات  و هوش انسانی به منظور انتقال یک معنا یا مفهوم ، خلق می شوند .

اما قبل از تعریف هنرمند لازم است بدانیم که در حالت کلی انسان ها به دو دسته تقسیم می شوند : عده ای که نگاه می کنند و درک می کنند دوم ؛ عده ای که نگاه می کنند و از درک عاجزند . لذا هنرمند کسی است که سعی می کند بیش تر بداند ، بیش تر بفهمد ، عمیق تر حس کند و در نهایت ابعاد ندیده جهان پیرامون خود را دیده و در آن کاوش کند .

** به نظر شما چگونه می توانیم هنر خوشنویسی ایران را جهانی کنیم ؟

منبع اصلی هنر ما و هنر اصیل ایرانی اسلامی خط و خوشنویسی است و یکی از هنرهای ثبت شده جهانی ایران در محیط بین المللی است که پتانسیل های اقتصادی فراوانی دارد .

وقتی به گستردگی بازار خط و خوشنویسی فکر می کنیم خواهیم دید که حدود ۵۷ کشور مسلمان در جهان وجود دارد و با توجه به اینکه زبان مشترک آنها قرآن است تبادل فرهنگی ما بواسطه این نماد صورت خواهد پذیرفت . از طرفی در کشورهای اروپایی به خصوص انگلیس و فرانسه امروزه جریان حراج های هنر اسلامی به خصوص در حوزه خط و خوشنویسی به شدت رونق دارد .البته به این نکته بسیار مهم هم باید توجه داشت که عده کثیری از مخاطبان هنر آثار مدرن را دوست دارند که علاوه بر اصالت خط دوست دارند که اثر جواب گوی نیازهای امروز باشد از رنگ و اندازه و ترکیب بندی آثار تا بسیاری از جزئیات دیگر آن برای این دست از افراد اهمیت دارد که نقاشی خط می تواند نیاز این قشر را برآورده سازد .

** در نمایشگاه های خوشنویسی هم حضوری داشته اید؟

بله . تا کنون در نمایشگاه های متعددی از جمله نمایشگاه یک صدمین میلاد حضرت امام خمینی ( ره ) و نمایشگاه بزرگداشت شهید محمد علی رجایی و … شرکت داشته ام  . کتابت معرفی قطعات کتاب نای و نی ( منتخب آثار خوشنویسان قزوین ) و چاپ اثر در کتاب خوشنویسان معاصر ایران ( نگارخانه گل ) برپایی نمایشگاه انفرادی با موضوع خزان و اشعار زیبایی از شاعر گرانقدر جناب آقای علی اکبر خلیلی و ارائه بیش از ۴۰ اثر در قالب چلیپا از جمله حضورهای من در نمایشگاه ها یا کارهای جمعی است . نفر دوم مسابقات خوشنویسی جمعیت هلال احمر کشور در سال ۱۳۷۸ و نفر اول مسابقات خوشنویسی دانشگاه های سراسر کشور در سال ۱۳۷۹ از دیگر فعالیت های هنری من است .

** به عنوان یک هنرمند ؛ توقع و انتظار شما از متولیان عرصه هنر در کشور و یا استان چیست؟

بزرگ ترین معضل در زمینه خوشنویسی نبود جایگاه این هنر در دانشگاه هاست ، هنر نقاشی ، گرافیک ، عکاسی و طراحی که عمر برخی از آنها مانند گرافیک کم تر از خوشنویسی است در دروس دانشگاهی گنجانده شده ولی رشته خوشنویسی با وجود وارداتی نبودن و شناسنامه ایرانی داشتن  در دانشگاه ها وجود ندارد .

خوشنویسی همواره در جامعه نسبت به به سایر هنرها پیشرو و در تمام صحنه ها حاضر بوده ولی آن چنان که باید مورد توجه قرار نگرفته و از سوی مسئولان ذیربط حمایت خاصی از این هنر انجام نشده است . اگر در آموزش و پرورش درصدی از معلمان هنر را از بین دانش آموختگان انجمن خوشنویسان جذب کنند میل و انگیزه افراد برای یادگیری این هنر در جامعه بیشتر خواهد شد .

** به نظر شما غایت یک هنر چگونه متجلی می شود ؟

هنر نوعی عبادتست ؛ نوعی از پرستش خداوند در هنر متجلی می شود . هنر خوشنویسی یک جاذبه دیگری هم دارد و آن مطالبی است که همراه آن ارائه می گردد یعنی هر نوشته از آن حامل پیام است .

** به عنوان آخرین سوال ؛ به کدام خوشنویس ارادت دارید و باید الگوی هنرمندان خوشنویس باشد ؟

همه استادان  محترمند و البته در کار خود نیز متبحر ، بنده سال ها با استاد عزیزم جناب آقای نیرومند مشق عشق نموده ام و لذا از سبک خوشنویسی ایشان که متاثر از آثار گرانقدر میرزا غلامرضا اصفهانی است ، کسب فیض نموده ام . در حوزه خط شکسته نیز استاد محمد حسین عطارچیان از جمله استادان مورد علاقه اینجانب می باشند .