حجت الاسلام حسن روحانی رئیس‌جمهور در آخرین گفت‌وگوی زنده تلویزیونی با مردم گفت: علاقه‌مند هستم که امشب مصاحبه ما یک مصاحبه غیر رسمی باشد، فرض کنید که فردا شب مصاحبه انجام شده و دوران ریاست‌جمهوری هم تمام شده و با هم گفتگو می‌کنیم، من علاقمند هستم که سوالی که شهروندان اگر بودند از من می‌پرسیدند شما هم بپرسید.

وی گفت: من می‌خواهم شما نماینده صداوسیما نباشید و نماینده مردم باشید و آنچه در دل مردم است و اگر حضور داشتند می‌پرسیدند، بپرسید.

رئیس‌جمهور تأکید کرد: آن زمانی که در فضای رقابت‌های انتخاباتی سال ۹۲ بودیم، به مردم گفتم ما از طریق مذاکره و دیپلماسی می‌توانیم تحریم‌ها را برداریم، علت اینکه من در سال ۹۲ کاندیدا شدم برای این بود که اعتقاد داشتم گرهی که ایجاد شده بود، از طریق مذاکره و دیپلماسی قابل حل است، زیرا این گره به جایی رسیده بود که یا با دیپلماسی حل و یا به جنگ منتهی می‌شد.

روحانی گفت: آن حرفی که رئیس‌جمهور فرانسه در سفر من به پاریس مطرح کرد و در سال ۲۰۱۳ گفت، این بود که ما، یعنی پنج به علاوه یک، برای جنگ با ایران تصمیم قطعی گرفتیم.

وی ادامه داد: در ذهن من یک طرحی بود که یا ما وارد مذاکره می‌شویم یا وارد جنگ خواهیم شد، اینکه شما می‌گویید ما از طریق مذاکرات و دیپلماسی رفتیم و به جایی نرسیدیم را قبول ندارم.

رئیس‌جمهور اضافه کرد: در ۹۰ روز اول دولت یازدهم یعنی در آذرماه به توافق موقت رسیدیم، توافق موقت این بود که کاهش ماهانه ۲۰ درصد فروش نفت ما متوقف شد، توافق دوم این بود که ایران اصل فناوری هسته‌ای را داشته باشد، در حالی که قطعنامه‌ها می‌گفت این فناوری باید جمع شود و توافق سوم این بود که اموال ما به تدریج آزاد شود، یعنی هر ماه ۷۰۰ میلیون دلار که مسدود شده بود، آزاد شود.

روحانی تصریح کرد: این مسئله فضایی را از لحاظ اقتصادی و روانی ایجاد کرد و بعد از آن توافق، انتظارات مردم به‌گونه‌ای بود که آینده را آینده مناسبی می‌دیدند و تمام نظرسنجی‌هایی که بانک مرکزی برای آینده‌نگری انجام می‌داد، مردم نسبت به آینده نظر مثبت داشته‌اند، سپس در فروردین ۹۴ توافق لوزان را و سپس در تیر ماه ۹۴ توافق هسته‌ای را داشتیم و اجرای آن نیز در دی ۹۴ صورت گرفت.

وی گفت: آنچه به مردم قول داده بودم که به جای جنگ با دیپلماسی این گره را باز می‌کنم، آن گره باز و شرایط طوری شد که سرمایه‌گذاران سرمایه خود را به ایران سرازیر کردند و بانک‌های دنیا قبول کردند که به ایران بیایند و اعتبارات لازم را بیاورند.

رئیس‌جمهور ادامه داد: اینکه می‌گویید چرا امروز تحریم وجود دارد، مربوط به دولت دوازدهم است، ما با پنج به علاوه یک حرف می‌زدیم، ولی واقعیت این است که ما با آمریکا حرف می‌زدیم، امروز هم که در وین صحبت می‌کنیم، در واقع با آمریکا حرف می‌زنیم، در دولت دوازدهم کسی در آمریکا روی کار آمد که اعلام کرد بدترین توافق برای آمریکا، برجام است و اگر پیروز انتخابات شوم از برجام خارج خواهم شد.

روحانی خاطرنشان کرد: در سال ۹۶ ترامپ اعلام کرد که من دیگر تعلیق تحریم‌ها را ادامه نخواهم داد، سپس در اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد، در این شرایط جدید، ما به ۴ بعلاوه یک فرصت دادیم تا به یک توافق برسیم.

وی گفت: وقتی مذاکره می‌کنیم، تنها بحث دولت‌ها نیست، شاید با دولت‌ها توافق کنیم و آنها هم تا حدی عمل کنند، اما در بخشی از تحریم و موضوعات اقتصادی بیش از دولت‌ها، شرکت‌ها و بانک‌ها تأثیر دارند، بانک‌ها و شرکت‌های اینطور نیستند که با مذاکره سیاسی بیایند و اموال و اعتبار خودشان را بدهند و سرمایه‌گذاری کنند، آنها یک اعتمادی بالاتر از این می‌خواهند.

رئیس‌جمهور ادامه داد: مصوبه‌ای که مجلس در آذر ماه تصویب کرد، یکی از موانع ما در مذاکرات است، در این مصوبه گفتند باید تمام تحریم‌ها برداشته شود که مربوط به مسائل موشکی، حقوق بشر و تروریسم است، می‌توان این تحریم‌ها را برداشت، اما مذاکرات دیگر را می‌طلبد.

روحانی گفت: امروز توافق ما خیلی دور از دسترس نیست، اما می‌توانیم به توافق برسیم، از نظر من برای توافق چشم‌انداز وجود دارد، اگر معیار ما فرمایشات مقام معظم رهبری باشد یعنی اینکه تحریم‌ها باید برداشته شود، باید راستی‌آزمایی کنیم و به کل تعهدات‌مان عمل کنیم؛ این قابل دسترسی است.

وی خاطرنشان کرد: مصوبه مجلس مانع مذاکرات است، البته نه در این دولت، اگر دولت آینده هم بخواهد به مصوبه مجلس مقید باشد، توافق قابل دسترس نیست، اگر مصوبه را معیار قرار دهیم، به این زودی‌ها توافقی در کار نیست.

رئیس‌جمهور ادامه داد: اگر باز هم به ۹۲ برگردم و امروز سال ۹۲ باشد، باز هم همین مسیری را که رفتم خواهم رفت.

روحانی با اشاره به واکسن کرونا گفت: واکسن‌هایی در دنیا تولید شد که حاضر بودند در مرحله سوم کارآزمایی بالینی به ما بدهند، یعنی می‌خواستند روی مردم ما تست کنند، بنابراین اگر واکسن‌ها ناموفق بود، ممکن بود بلوای بزرگ ایجاد کند، البته برخی کشورها قبول کردند.

وی تأکید کرد: البته ما از کواکس و هند واکسن خریدیم، اما آنها عقب بودند و نتوانستند به ما بدهند، واکسن چینی هم با تأخیر مواجه شد، اما در شرایط فعلی و آینده، وضعیت ما به لحاظ واکسیناسیون بسیار خوب است و می‌توانیم در روز، ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر را واکسینه کنیم.

رئیس‌جمهور ادامه داد: وقتی یک موج بیماری می‌آید، باید یک دوره خود را طی بکند و تلفات هم می‌گیرد، این موج جدید در جنوب کشور در حال آرام گرفتن است، اما در بخش مرکزی در حال اوج گرفتن است و در بخش‌های شمالی نیز برتر است، ممکن است در آینده موج دیگری هم بیاید، در امر کرونا اقدامات خوبی انجام گرفته است و در برخی موارد با تأخیر مواجه بودیم، اما نکته اساسی این است که همراهی مردم باید بیشتر شود.

روحانی در پاسخ به این سوال که می‌گویند، شما از جنس مردم نیستید و اهل تفریح هستید و ساعات زیادی را برای کار نمی‌گذرانید، خاطرنشان کرد: من در طول مدت این هشت سال در ۲۴ ساعت به طور متوسط ۱۳ تا ۱۴ ساعت کار کردم، دفاتر من و نامه‌ها و امضاها و جلسات من این مسئله را گواهی می‌دهد، من در ایام کرونا حداقل در هفته ۲ تا ۳ جلسه فقط برای کرونا داشتم.

وی گفت: در این یک سال و نیم از تهران خارج نشده‌ام و قبل از آن هم سفرهای من سفر کاری بوده است، من در افتتاح اخیر متوجه شدم که شش بار تا الآن به عسلویه سفر کرده‌ام.

رئیس‌جمهور در ادامه، در پاسخ به این سوال که چرا نمی‌خواهید برخی مسائل را مطرح کنید؟ گفت: گاهی برخی تصمیمات طوری است که باید قوه قضاییه همراه باشد، برخی مسائل کشور تنها مربوط به قوه مجریه است، اما در یک سری از موارد، قوه مجریه به تنهایی نمی‌تواند وارد شود؛ مثلاً می‌گوییم برای حل برخی مسائل باید وزارت صمت ما تبدیل به دو وزارتخانه شود، در این رابطه ما لایحه دوفوریتی به مجلس دادیم، ولی ممکن است مجلس ایراد بگیرد، من نمی‌توانم بگویم من با فلان قوه دعوا دارم، در این شرایط وارد گفتوگوهایی می‌شویم که انتهای آن برای مردم مفید نیست.

روحانی گفت: ما اختلافاتی در زمینه اینترنت داشتیم ولی هیچ وقت نیامدیم این اختلافات را بیان کنیم، اگر بخواهیم مورد به مورد برای مردم شرح بدهیم، از یک دیدگاه به مردم کمک کردیم، اما در کوتاه‌مدت مشکل به وجود می‌آوریم.

وی در پاسخ به این سوال که مهمترین پرونده‌ای که به دولت آینده انتقال می‌دهید چیست؟، گفت: مهمترین پرونده‌ای که دست دولت سیزدهم قرار می‌گیرد و باید راجع‌به آن تصمیم بگیرد، مسئله مذاکره و تعامل با دنیا است، ما هیچ راهی برای رفع تحریم‌ها در کوتاه‌مدت جز مذاکره نیاز داریم.

رئیس‌جمهور گفت: پرونده‌های دیگر مربوط به مسائل اقتصادی است، مسائلی که باعث شود مردم آینده را روشن‌تر ببینند تا حاضر شوند، سرمایه‌گذاری کنند.

روحانی در پاسخ به این سوال که شما با توجه به سابقه امنیتی خود نباید برخی بحران‌ها در دولت شما هم اتفاق می‌افتاد، گفت: پیشگیری همه این مسائل گاهی امکان پذیر نیست اما در عین حال ما هیچ تنش اجتماعی نداشتیم که زمان آن به هفته رسیده باشد، ما هیچگاه ۷ ماه و ۸ ماه تنش اجتماعی نداشتیم.

وی تاکید کرد: مثلاً در بحران تابستان ۹۶ و بحث موسسات اعتباری تمام مشکل و گرفتاری مت به حکم یک قاضی مربوط می‌شد، به عنوان مثال در پرونده کاسپین یک قاضی نباید ورود می کرد و حکم می‌داد، برخی مسائل هست که تنها به دولت مربوط نمی‌شود.

رئیس‌جمهور ادامه داد: من از ابتدای مبارزات سال ۴۱ به عنوان یک سرباز در کنار انقلاب بودم و مراحل مختلفی را گذراندم، کار اصلی من کار فرهنگی بوده است، البته درست است که از نظر کاری سابقه امنیتی من به سابقه فرهنگی می‌چربد، اما من بیشتر دنبال کار علمی و فرهنگی هستم، انشالله از فردا کار علمی و فرهنگی می‌کنم و دیگر سمت خاصی نخواهم داشت.

روحانی تصریح کرد: مواردی بوده که ما در حد انتظار مردم کار نکردیم، یکی از عوامل اصلی این مسئله موضوع جنگ اقتصادی و تحریم است، یکی از عوامل آن کرونا بود که بسیار به ما فشار آورد، اما در عین حال این افتخار را داریم که طرح‌های بسیار عظیم و بزرگی مثل احیای دریاچه ارومیه و طرح گوره-جاسک را انجام دادیم.

وی گفت: من به پنجشنبه‌های افتتاح افتخار می‌کنم، در مجموع ۸۸ افتتاح ملی داشتیم، اگر تا الان ضعفی داشتیم از مردم عذرخواهی می‌کنم و امیدوارم که دولت سیزدهم بتواند با توفیق بیشتر به مردم خدمت‌رسانی کند.

رئیس‌جمهور با اشاره به مسئله کسری بودجه گفت: هر مشکلی اگر هست دولت و مجلس باهم هستند، اما خطرناک‌ترین راه تأمین این کسری، آنجایی است که از پایه پولی استفاده کنیم.

روحانی گفت: ما از بانک مرکزی و پایه پولی استفاده نکردیم و از مردم قرض گرفتیم، به موقع هم با سودش پس می‌دهیم.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه در اوراق هیچ تخلفی نکردیم، گفت: ریشه مفاسد عدم شفافیت و عدم اطلاع‌رسانی است، اعتقاد دولت من این بوده که فساد تنها در سایه شفافیت از بین می‌رود.