اصل پیشگیری، در مسائل و موضوعات مختلف اجتماعی از جایگاه و موقعیت بالا و والایی برخوردار است. پیشگیری را می‌توان به انواع مختلفی از جمله پیشگیری وضعی، اجتماعی و کیفری تقسیم کرد که در این میان پیشگیری وضعی به معنای تغییر اوضاع و احوال و شرایط برای دشوار کردن، پرخطر کردن یا جاذبه‌زدایی ارتکاب جرم است درواقع باید وضعیت موجود زندگی خود را در ابعاد مختلف به گونه‌ای مدیریت نمایید که امکان وقوع جرم در آن به حداقل ممکن برسد.
در این میان لازم است، سازمان‌ها و نهاد‌های مسئول نیز اقدامات بایسته را در زمینه پیشگیری وضعی انجام و در این زمینه سرمایه‌گذاری لازم را به عمل آورند. به‌عنوان مثال، کارخانه‌های خودروسازی می‌توانند با ارتقای سطح کیفیت محصولات و انجام یکسری تغییرات اصولی در مهندسی تولیدات خود، سهم زیادی در کاهش سرقت خودرو و حتی لوازم داخلی خودرو داشته باشند. نمونه بارز آن هم تغییر محل کامپیوتر خودرو است که می‌تواند در کاهش سرقت آن تأثیر داشته باشد، چرا که کامپیوتر‌های خودروهای داخلی را سارقان در کمتر از ۳۰ ثانیه به سرقت می‌برند که این امر نشان دهنده ضعف شدید در برخی محصولات شرکت‌های خودرو‌سازی داخلی است که باید اینگونه نقص‌ها و ضعف‌ها بسرعت مرتفع شود. همچنین تولید قفل‌های استاندارد با آلیاژ‌های قوی‌تر نیز نقش بازدارندگی بیشتری در مقابله با سرقت اماکن خواهد داشت.
در حال حاضر متأسفانه برخی حوزه‌ها کمترین هزینه را برای حفظ امنیت اختصاص می‌دهند که همین موضوع موجبات افزایش برخی مشکلات و آسیب‌ها را در پی داشته است. نبود روشنایی در معابر و خیابان‌ها می‌تواند موجب کاهش عمق دید برای رانندگان به تبع افزایش احتمال تصادف شود و همچنین این امر می‌تواند موجبات احساس ناامنی و کاهش احساس امنیت را برای شهروندان ایجاد کند و همچنین امکان سوءاستفاده سارقان از این شرایط را بیش از پیش فراهم سازد.
از سوی دیگر استفاده از دوربین‌های مداربسته نیز به سهم خود می‌تواند در پیشگیری از سرقت نقش عمده‌ای را ایفا کند. البته باید از دوربین‌های با تصاویر واضح و کیفیت بالا استفاده کرد تا بتوان بخوبی در شناسایی سارق یا سارقان از آن بهره جست. استفاده از افراد مطمئن به‌عنوان سرایدار در مجتمع‌های مسکونی، می‌تواند در کاهش سرقت و برخی آسیب‌های دیگر، مؤثر واقع شود.
لازم است شهروندان برای ارتقای امنیت خود هزینه یا بهتر بگوییم سرمایه‌گذاری لازم را به عمل آورند، چرا که در زمینه پیشگیری وضعی، شهروندان می‌توانند، مشارکت فعالی داشته باشند. به‌عنوان مثال، استفاده از در‌های ضد سرقت، استفاده از حفاظ‌های استاندارد در پنجره‌ها، نورگیر‌ها و… می‌تواند در پیشگیری از سرقت منزل تأثیر بسیار زیادی داشته باشد. همچنین استفاده از قفل فرمان، قفل پدال، استفاده از سوئیچ‌های مخفی در خودرو می‌تواند در پیشگیری از سرقت آن تأثیرگذار باشد.
همه این عوامل مؤید این مهم است که هزینه کردن برای امنیت می‌تواند بسیار مهم و تأثیرگذار باشد. هرچند که این هزینه در حقیقت نوعی پس‌انداز و سرمایه‌گذاری است که خروجی آن جلوگیری از وقوع آسیب‌ها و جرایم مختلف محسوب می‌شود. از این‌رو اگر سازمان‌ها، نهادها، مسئولان امر و شهروندان برای مسأله اساسی پیشگیری هم حداقل هزینه‌ای را در نظر بگیرند، به طور حتم و یقین شاهد کاهش چشمگیر سرقت و مشکلات و صدمات مالی و روحی ناشی از آن خواهیم بود.

سردار حسین رحیمی
رئیس پلیس پایتخت