سلول‌های بنیادی خون بند ناف، توانایی تمایز به رده‌های سلولی گوناگون و قدرت زنده مانی طولانی مدت دارند و در درمان بیماری‌های خونی و سرطان‌های مرتبط استفاده می‌شوند

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه رویان؛ سلول‌های بنیادی خون بند ناف، یکی از منابع ارزشمند سلول‌های بنیادی خون ساز هستند. این سلول‌ها توانایی تمایز به رده‌های سلولی گوناگون و قدرت زنده مانی طولانی مدت دارند و در درمان بیماری‌های خونی و سرطان‌های مرتبط استفاده می‌شوند.

محدودیت اصلی در استفاده از سلول‌های بنیادی بندناف برای بازسازی سیستم خون ساز بدن، کم بودن تعداد سلول هاست، به همین دلیل استفاده درمانی از این سلول‌ها به کودکان یا بزرگسالانی با وزن کم محدود شده است.

بهترین راه غلبه بر این مشکل، فراهم آوردن شرایطی است که سلول‌های بنیادی بند ناف در شرایط آزمایشگاهی تقسیم شده، سلول‌هایی مشابه خود ایجاد کنند؛ اما تلاش‌های صورت گرفته در این زمینه نشان داد، سلول‌های حاصل از تقسیم، توانایی پایین تری نسبت به سلول‌های اصلی دارند.

به منظور غلبه بر این مشکل، دکتر مرضیه ابراهیمی، دکتر مرتضی ضرابی، الهه افضل و همکارانشان در پژوهشگاه رویان، تحقیقی انجام دادند که طی آن سلول‌های تک‌هسته‌ای استخراج شده از خون بند ناف انسان، در محیط کشت معمول سلول‌های بنیادی، غنی‌شده با ترومبوپویتین (thrombopoietin) و لیگاند FIt۳، کشت داده شدند. سپس، سلول‌های حاصل از تقسیم و سلول‌های تقسیم‌نشده به جنین ۵/۱۱ تا ۵/۱۳ روزه موش‌های آزمایشگاهی پیوند زده شد. در نهایت حضور سلول‌های خونی انسان در خون موش‌های مورد آزمایش بررسی شد.

نتایج این پژوهش که در مجله بین المللی یاخته (Cell Journal) به چاپ رسیده است، نشان داد، سلول‌های کشت داده شده ۳۲ بار بیشتر از سلول‌های کشت داده نشده ژن‌های مربوط به سلول‌های خونی را بیان می‌کردند، علاوه بر این، ۳ برابر توان کلونی زایی بیشتری از خود نشان دادند. ۴ هفته پس از پیوند، در ۷۳ درصد از موش‌های دریافت‌کننده سلول‌های کشت داده شده و ۳۵ درصد از موش‌های دریافت‌کننده سلول‌های تقسیم نشده حضور سلول‌های خونی انسان قابل ردیابی بود.

نتایج این پژوهش نشان داد، سلول‌های تک‌هسته‌ای برداشت شده از خون بند ناف با استفاده از این روش کشت تقسیم می‌شوند و سلول‌های حاصل از تقسیم سریع‌تر و بهتر از سلول‌های تقسیم‌نشده می‌توانند در جنین حیوان مدل آزمایشگاهی جایگزین شده فعالیت خون سازی را آغاز کنند. امید است با پژوهش‌های بیشتر امکان استفاده از این سلول‌های تقسیم شده برای مصارف درمانی فراهم شود.