کمپین «#من_ماسک_می‌زنم» قرار است از هفته آینده در ایران برگزار شود و طبق آن قرار است زدن ماسک در محیط‌های عمومی اجباری شود. اما چرا کشورهای دنیا تا این اندازه به زدن ماسک تاکید دارند؟

۱. گسترده‌ترین بازبینی انجام‌شده بر مطالعاتی از سراسر جهان در ژورنال پزشکی «لنست» حاکی از تاثیر قابل توجه فاصله‌گیری فیزیکی، استفاده از ماسک و عینک محافظ بر روند انتقال ویروس کرونای جدید است، تا جایی که برخی از پژوهشگران تاکید دارند استفاده از ماسک‌های ان-۹۵ می‌تواند تا ۹۰ درصد مانع از ورود ویروس جدید به سیستم تنفسی افراد شود. 

۲. پژوهش‌های «لنست» استفاده عمومی از ماسک‌ها یا پوشش‌های صورت را به همگان توصیه می‌کند. پوشش‌ها یا ماسک‌های چندلایه و ضد آب (از جمله اگر خانگی و به‌صورت دستی تهیه می‌شوند) تاثیر بیشتری نشان داده‌اند تا پوشش‌ها یا ماسک‌های تک لایه.

۳.ویروس کرونا به راحتی از راه صحبت، عطسه و سرفه کردن منتقل می‌شود و تنها وسیله راحت و در دسترس برای جلوگیری از انتشار و ابتلا به آن ماسک است.

۴. آن طور که محققان چینی در مجله تخصصی “BMJ گلوبال هلث” گزارش داده‌اند، حتی در خانه نیز زدن ماسک می‌تواند عاملی بازدارنده در ابتلا به بیماری “کووید ـ ۱۹” محسوب می‌شود. البته این توصیه مربوط که کسانی است که در خانه خود یک بیمار مبتلا به کویید ۱۹ دارند. طبق این پژوهش‌ها اگر شخص مبتلا و سایرین در خانه ماسک بزنند شانس آلوده شدن به ویروس برای افراد غیر مبتلا ۷۹درصد پایین می‌آید. 

۵. یک بررسی مطالعاتی دیگر در چین و آمریکا که نتایج آن در مجله علمی “ساینس” منتشر شده به تأثیرات زدن ماسک پرداخته و بر کارایی استفاده از آن تأکید می‌کند. در این بررسی طبق داده‌های اپیدمیولوژی معلوم می‌شود کشورهایی که خیلی زود استفاده از ماسک را اجباری کردند مانند تایوان، سنگاپور یا کره جنوبی خیلی بهتر توانستند جلوی شیوع کرونا را بگیرند.  به علاوه، این کشورها کاری کردند تا تهیه ماسک برای شهروندان کم‌خرج بوده و بتوانند از راه‌های مطمئن ماسک تهیه کنند.

۶. علاوه بر این موارد، برای روشن کردن اهمیت ماسک در جلوگیری از سرایت ویروس، باید به گزارشی از چین اشاره کرد که فردی آلوده به ویروس کرونا در یک روز سوار دو اتوبوس شد، اولی بی‌ماسک و دومی با ماسک. پس از اینکه بیماری‌اش تشخیص داده شد تمام مسافران دو اتوبوس بررسی شدند. در اتوبوس اول پنج نفر آلوده شدند درحالیکه در اتوبوس دوم کسی مبتلا نشد.

۷. همچنین ماسک وارد حوزه رفتار شناسی نیز شده است. بعضی‌ها استدلال می‌کنند که استفاده از ماسک صورت می‌تواند یادآور روشنی برای خطرات ویروس باشد و یک “تلنگر رفتاری” برای همه تا بهداشت فردی را بهتر رعایت کنند. دونالد لو، اقتصاددان رفتاری و پروفسور دانشگاه علم و صنعت هنگ‌کنگ می‌گوید: “هر روز ماسک زدن قبل از بیرون رفتن از خانه یک عادت است، مثل یونیفورم پوشیدن. در عادات رفتاری شما احساس می‌کنید باید آن چیزی را که یونیفورم نشانگر آن است انجام دهید. در این مورد یعنی رفتار بهداشتی، مثلا دست نزدن به صورت یا اجتناب از اماکن شلوغ و رعایت فاصله ایمن.‌”

۸. نکته مهم دیگر درباره افراد بدون علامت است. در واقع ممکن است شما فردی بدون علامت باشید اما اگر ماسک نزنید و بهداشت فردی را رعایت نکنید، عاملی برای انتشار ویروس شوید. یک تحقیق تازه در چین نشان می‌دهد که “مبتلایان شناسایی‌نشده” یا افراد بدون علائم یا با علائم خفیف، بسیار ناقل ویروس‌اند و احتمالا مسئول ابتلای ۸۰٪ موارد مثبت.

۹. در حال حاضر هیچ دارو یا مواد غذایی خاصی وجود ندارد که صورت مستقیم مانع از انتقال ویروس کرونا شود و یکی از راه‌های بسیار تاثیرگذار برای جلوگیری از دریافت و انتشار ویروس، استفاده از ماسک است. 

۱۰. براساس یک بررسی علمی در آمریکا ماسک‌های ان-۹۵ بیش از سایر ماسک‌ها مانع از دریافت و انتشار ویروس می‌شود. اما این معنای آن نیست که دیگر ماسک‌ها اثرگذار نباشند.  براساس بررسی‌ها تا حدود ۸۰ درصد و بیشتر، احتمال اینکه یک ماسک معمولی پزشکی جلوی انتشار را بگیرد، وجود دارد.