وقایع خبری: در راستای بازدیدهای میدانی رئیس عدلیه از مراکز و مراجع قضائی، صبح چهارشنبه (۱۴ دی) حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای به مدت دو ساعت در مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه حضور یافت و از بخش‌های مختلف این مرکز بازدید کرد.

رئیس قوه قضائیه در جریان این بازدید با تاکید بر این نکته که ارائه آمار رسیدگی به پرونده‌های قضائی نباید به نحوی باشد که از کیفیت رسیدگی‌ها بکاهد، خواستار آن شد که موضوع آسیب‌شناسی‌های لازم در زمینه فرآیندهای آماری دستگاه قضا که پیش‌تر بر آن تاکید شده بود با سرعت و جدیت بیشتری انجام شود.

وی در ادامه، با اشاره به عوامل اطاله رسیدگی‌ها به پرونده‌های قضائی، مشخصاً به موضوع کارشناسی‌ها اشاره داشت و خواستار تکمیل سامانه‌های ناظر بر ساماندهی فرآیند کارشناسی‌های قضائی جهت رفع اطاله رسیدگی‌ها شد.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در همین زمینه با اشاره به شاخصه‌هایی که سامانه‌های ناظر بر کارشناسی‌های قضائی باید از آنها برخوردار باشند، بر معیارهایی نظیر تعیین اوقات دقیق کارشناسی از سوی قاضی و توزیع متناسب پرونده‌ها میان کارشناسان و همچنین انطباق این توزیع با تخصص کارشناسان تاکید کرد.

رئیس قوه قضائیه با تاکید بر اینکه نباید اختلافات میان هیئت‌های کارشناسی در خصوص یک پرونده ارجاعی، فاحش باشد گفت: یکی از مواردی که موجبات نارضایتی مردم را فراهم می‌آورد و افزایش هزینه‌های مراجعان را در پی دارد، همین اختلافات فاحش در کارشناسی‌هاست که باید با تکمیل سامانه‌های جامع، ساماندهی فرآیندهای کارشناسی را هر چه زودتر محقق کنیم.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای پس از بازدید از بخش‌ها و قسمت‌های مختلف مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه، طی سخنانی در جمع مدیران این مرکز قضائی، با گرامیداشت یاد و خاطره سردار رشید اسلام، حاج قاسم سلیمانی اظهار کرد: شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در همه مقاطع زندگی مجاهدانه خود یک شخصیت استثنایی داشت و صرفاً یک سردار نظامی نبود بلکه انسانی متدین، فرهنگی، مردمی و بلندهمت بود و مهمتر از تدابیر و ابتکارات و شجاعت خود، پیوسته به خداوند متعال توکل داشت.

رئیس دستگاه قضا با اشاره به اهمیت خدمت به مردم در هر سِمت و مسئولیتی گفت: هر فرد و مسئولی در هر جایگاه و سِمتی که دارد باید نسبت به ارزش کار خود واقف باشد و همین واقف‌بودن است که سبب می‌شود انگیزه و قدرت ابتکار و خلاقیت آن فرد یا مسئول مضاعف شود.

رئیس قوه قضائیه با اشاره به پیشرفت‌هایی که در حوزه بکارگیری فناوری‌های نوین در دستگاه قضائی طی سالیان اخیر صورت گرفته است گفت: مسئولان و مدیران مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه در راستای هوشمندسازی فرآیندها و رویه‌های قضائی باید مستمراً در حال حرکت روبه‌جلو باشند و از هرگونه متوقف شدن در دستاوردهای فعلی اجتناب کنند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای بیان داشت: چنانچه در حوزه موضوعات علمی و بکارگیری فناوری‌های نوین، به صورت مستمر امور را پیش نبریم و دچار توقف شویم، از دنیا عقب می‌مانیم و هر مقدار که عقب بمانیم کارمان دشوار می‌شود؛ ما می‌توانیم در حوزه‌های مرتبط با فناوری‌های نوین و هوشمندسازی از دنیا نیز پیشی بگیریم.

رئیس عدلیه با اشاره به رسالت و مسئولیت‌های ذاتی دستگاه قضا در جهت گسترش عدالت و بسط آزادی‌های مشروع برای همه مردم گفت: مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه با جامع‌نگری و آینده‌نگری و توسعه روزافزون سامانه‌های هوشمند، می‌تواند بیش از پیش بخش‌های مختلف دستگاه قضائی را در عمل به وظایف و مسئولیت‌هایشان یاری رساند.

رئیس دستگاه قضا با اشاره به اهمیت تلفیق خلاقیت و ابتکار و نخبگی نیروهای جوان با تجربه نیروهای مجرّب و کارآزموده در دستگاه قضائی، گفت: در مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه نیز باید تلفیق استعداد و انگیزه نیروهای نخبه و جوان با نیروهای باتجربه که بر رویه‌ها و فرآیندهای قضائی اِشراف دارند، برجسته باشد.

رئیس قوه قضائیه با اشاره به ضرورت کوتاه کردن فرآیندهای قضائی، کاهش هزینه‌ها، تسریع و تسهیل پیشبرد امور قضائی مردم، گفت: مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه می‌تواند در تحقق تمام و کمال این موارد، راهگشا باشد.

قاضی‌القضات بیان داشت: همه واحدها و مراجع قضائی واجد اهمیت هستند و محل رجوع مردم هستند اما دادگستری‌ها در زمره آن دسته از مراجع قضائی هستند که بخش اعظمی از مراجعان به عدلیه با این مراکز قضائی سروکار دارند لذا ما باید از همه جهات به ویژه تسهیل و تسریع پیشبرد امور قضائی مراجعان به دادگستری‌ها، تدابیری اتخاذ کنیم که مردم احساس عدالت داشته باشند و طعم شیرین عدالت را بچشند.

رئیس عدلیه ادامه داد: چنانچه مراجعه‌کننده‌ای به دستگاه قضائی در نتیجه طولانی بودن فرآیندهای قضائی برای مثال پس از دو سال به حق خود نائل شود، اگرچه حق او استیفا شده است اما از آن جهت که این استیفای حق دو سال زمان برده، آن حلاوت و شیرینی لازم را برای او نخواهد داشت؛ لذا اهمیت کار مسئولان و کارکنان مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه در راستای توسعه هوشمندسازی جهت کوتاه کردن فرآیندهای قضائی می‌تواند در حصول هدف غایی بسط عدالت و چشاندن طعم شیرین عدالت برای مردم، تأثیرگذار باشد.

رئیس قوه قضائیه با اشاره به مقوله اتقان آرا و اموری که سبب می‌شود برخی پرونده‌ها مابین مراکز و مراجع قضائی چندین بار در رفت و آمد باشند، گفت: مقولاتی نظیر تأخیر در حصول استعلامات نزد قاضی و اِشکالات موجود در کارشناسی‌ها، از جمله مواردی است که سبب می‌شود برخی احکام قضائی از اتقان لازم برخوردار نباشند لذا در این راستا نیز مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه می‌تواند نقش‌آفرین باشد و با تکمیل سامانه‌های مرتبط با کارشناسی‌ها و وکالت‌ها و استعلامات، به اتقان هرچه بیشتر آرا قضائی کمک کند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در پایان خاطرنشان کرد: توسعه هوشمندسازی رویه‌ها و فرآیندهای قضائی به «کوتاه کردن فرآیندها»، «کاهش هزینه‌ها» و «افزایش سرعت و سهولت پیشبرد امور قضائی مردم» می‌انجامد؛ بنابراین مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه می‌تواند موتور محرک و پیشران عدلیه در راستای نیل به اهدافش باشد.

پیش از سخنان رئیس دستگاه قضا، کاظمی‌فرد رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه طی سخنانی به اقدامات مهم این مرکز در سال ۱۴۰۱ اشاره کرد و گفت: ارجاع هوشمند کارشناسی، ایجاد بانک مجرمان متواری، سابقه‌یابی و اعتبارسنجی هوشمند شهود، پنجره واحد خدمات الکترونیک قضائی، گفتار به متن، ثبت نام ثنای اتباع بیگانه، سامانه تناد، آزمون دفاتر خدمات الکترونیک قضائی جدید، طرح خدمات جهادی، افزایش امنیت سامانه‌ها و ارتقا پشتیبانی‌گیری از داده‌ها و همچنین استفاده همه‌جانبه از ظرفیت‌های موجود در حوزه فناوری‌های نوین، از جمله اقدامات مهم مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه در سال ۱۴۰۱ محسوب می‌شود.

وی افزود: ابلاغ الکترونیک، دادرسی الکترونیک زندانیان، خدمات غیرحضوری و ۲۴ ساعته و خارج از کشور، هوشمندسازی نظارت‌ها، استعلامات الکترونیکی و همچنین پابند الکترونیکی، از جمله تحولات چرخش‌آفرین فناوری اطلاعات در مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائی محسوب می‌شود.

کاظمی‌فرد خاطرنشان کرد: در حالی که انجام استعلامات الکترونیکی پیش از این بعضاً تا چند ماه به طول می‌انجامید، اما اکنون شاهد هستیم که قاضی اجرای احکام می‌تواند در در همان لحظه و به سهولت، موجودی حساب فرد محکوم را بررسی کند و اکنون مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه در تلاش است تا در همین سال جاری امکان توقیف کردن حساب فرد محکوم را برای قاضی اجرای احکام به صورت لحظه‌ای فراهم کند.