یک دکتر مجید رضائیان
استاد دانشگاه و پژوهشگر ژورنالیسم
اساساً مسئولیت اجتماعی شهروندان در ابتدای هر امری باید ارزیابی شود. در حال حاضر که بحث سلامت و بهداشت و مقابله با کرونا مطرح است، در گام نخست باید کمپین‌های خیلی قوی و خوب ساماندهی شوند و در سطح عمومی اطلاع‌رسانی بی‌نهایت قوی باشد و عوامل تشویقی نیز برای اجرای کمپین‌های رسانه‌ای در کنار این امر وجود داشته باشد؛ بنابراین نیازمند این هستیم که کمپین‌های رسانه‌ای و ارتباطی گسترده در سطح جامعه داشته باشیم. این نکته تا اندازه زیادی می‌تواند، شهروندان را به رعایت پروتکل‌های بهداشتی، تشویق و ترغیب کند. بحث دوم، عوامل تشویقی است؛ در همه جای دنیا با شیوع ویروس کرونا، کارهای تشویقی انجام شده، به عنوان مثال، اینترنت، برق یا آب رایگان در اختیار مردم قرار داده شده است، این عوامل می‌توانند حرکت کمپین‌ها را نیز به جلو ببرند. در جاهایی از دنیا که برخی مشاغل را تعطیل کردند، کمک‌هزینه‌هایی روشن و مشخص در اختیار شهروندان آن کشورها قرار داده شد، ولی در کشور ما این بحث بسیار کمرنگ بوده و فقط در مواردی مانند بیمه‌های بیکاری شاهد عوامل تشویقی بودیم.

به اعتقاد من این نکته باید در کشور ما نیز پررنگ‌تر دیده شود، نکته سوم این است که در کنار کمپین‌های ارتباطی، مردم نیز پیشگام باشند و برای اجرای دستورالعمل‌های کمپین‌ها و رعایت پروتکل‌های بهداشتی، شهروندان نیز به نوبه خود کمک‌هایی حتی به لحاظ اقتصادی داشته باشند، این امر بسیار خوب است، در عین حال، اگر کمپین‌های قوی در عرصه‌های رسانه‌ای و ارتباطی وجود داشته باشد، کمک‌های مردمی نیز در همین راستا متمرکز شده و کمپین‌ها می‌توانند قوی‌تر عمل کنند، البته هدایت‌های لازم در خصوص قانون هم از جنبه دولتی و هم به لحاظ مردمی در کنار موارد یاد شده باید وجود داشته باشد. نکته چهارم رعایت قانون است، رعایت قانون از جمله مواردی است که در مبارزه با بیماری کرونا بسیار مؤثر است، این در حالی است که ممکن است در یک عرصه برای اجرای بحث سلامت، ده‌ها مشکل وجود داشته باشد، به عنوان مثال وقتی کادر درمان می‌گویند که باید تعطیلی اتفاق بیفتد تا ما بتوانیم خود را بازیابی کنیم، دیگر حرفی برای گفتن نمی‌ماند. در بحث ضابطان قانون و رعایت قانون توسط  شهروندان، خلأهایی وجود دارد که لازم است با کمک کمپین‌ها برطرف شوند. پس باید قانون را تشویق کرد تا با تمام قدرت به پیش رفته و همه شهروندان را ملزم به رعایت قوانین و دستورالعمل‌ها کند، البته این بدان معنا نیست که فقط مردم را خطاب قرار بدهیم، بلکه بسترهای لازم و خلأهای قانونی نیز باید  بازنگری شوند. کسانی که مجریان قانون هستند، هم باید در کمپین‌ها دیده شوند تا به نتیجه مطلوب برسیم. اگر این عوامل پیاده‌سازی شوند، طبیعی است که نگاه یکسویه و مطالبه‌گرانه به مردم نمی‌شود، قطعاً باید از مردم مطالبه کرد، ولی در کنار آن حتماً کمپین‌ها باید گسترده‌تر و قوی‌تر کار کنند تا سلامت مردم تضمین شود و این ویروس در بازه زمانی کوتاهی از جامعه رخت بربندد.