دکتر عبدالرضا هنری – کارشناس مدیریت بازرگانی

تحلیلگر اقتصادی مشهور، مورگان استنلی در گزارشی نوشته است که رشد اقتصادی چین در سه ماهه اول سال میلادی ممکن است به ۳٫۵٪ کاهش یابد و با توجه به گسترش ویروس کرونا، برگشت سطح تولید ناخالص داخلی به حالت عادی تدریجی، کند و نگران‌کننده خواهد بود.

از سوی دیگر، مقامات بهداشتی چین گزارش داده‌اند که نزدیک به ۸۰ هزار نفر به کرونا مبتلا شده‌اند که ۲۴۰۰ نفرشان جان باخته‌اند!

بیشتر صنایع چین هفته هاست که تعطیل شده‌اند و انتظار نمی‌رود کارخانه‌ها به این زودی بازگشایی شوند زیرا ده‌ها میلیون نفر کارمند و کارگر در دهها شهر چین خانه‌نشین شده اند و به دلایل محدودیت‌های پزشکی حق خروج از منزل را ندارند.

همچنین خودروسازان در حال تعطیل کردن خطوط تولید هستند، دکه‌های قهوه بسته شده‌اند و بنادر بسیار آرام‌تر از حد معمول فعالیت می‌کنند. مشاغل کوچک و متوسط نیز که با قراردادهای کوتاه‌مدت و فقط با ذخایر مالی و انسانی اندک فعالیت می‌کردند، بیش از قبل با مشکل روبرو هستند. گزارش‌هایی از مناطق سراسر کمربند مرکزی چین در مورد دامداران نشان می‌دهد که تنها چند روز بیشتر از ذخایر خوراک دام‌هایشان باقی نمانده است!

ووهان، شهری با حدود ۱۱ میلیون نفر جمعیت و به عنوان مرکز شیوع این ویروس، یک مرکز بزرگ صنعتی، یک قطب منطقه‌ای، یک قفس بزرگ در صنعت خودرو و یک آهنربا برای شرکت‌های خارجی است. این شهر سومین پایگاه بزرگ آموزشی و علمی در چین با دو دانشگاه برتر و معتبر است.

غیرممکن است که فکر کنیم هفته‌های توقف در صنایع تولیدی و خدماتی و مراکز دانشگاهی تأثیر قابل توجهی روی تولید اقتصادی نخواهد گذاشت. رئیس‌جمهور چین، «شی‌جین پینگ»، اذعان داشته که مقامات تلاش‌های خود را برای رونق بخشیدن به اقتصاد از طریق کاهش تعرفه واردات از ایالات متحده و وام دادن به کسب و کارها و همچنین ارزان‌سازی قیمت‌های خرید برای مصرف‌کنندگان می‌کنند.

به گفته آژانس رسمی آمار پکن، در سال گذشته اقتصاد چین ۶ درصد رشد داشته است، که تقریبا طی ۳۰ سال گذشته کمترین نرخ محسوب می‌شده و افت بزرگی از نرخ رشد اقتصادی ۱۰٫۲ درصد به دست آمده در سال ۲۰۱۰ داشته است.

امیدواری‌ها وجود داشته که بعد از یک جنگ تجاری طولانی در سال ۲۰۱۹ با دولت ترامپ ایالات متحده این رشد اقتصادی روند صعودی به خود بگیرد. اغلب تحلیلگران اقتصادی رشد اقتصادی چین را ۵ درصد پیش‌بینی کرده‌اند.

ژانگ مینگ، یکی از مسئولان آکادمی علوم اجتماعی چین، نگاه بدبینانه‌تری دارد. وی به مجله كیجین گفته است: «رشد تولید ناخالص داخلی در سه ماهه اول سال ۲۰۲۰ می‌تواند حدود ۵ درصد باشد و ما نمی‌توانیم احتمال سقوط زیر ۵ درصد را رد كنیم.»
اولین بخش هایی که از شیوع کرونا آسیب دیدند، صنایع مسافرتی و جهانگردی بودند که معمولاً هر ساله در دوره تعطیلات سال جدید از رونق ویژه ای برخوردار هستند.

پروازها و رزروهای لغو شده هتل‌ها در چین و در سراسر منطقه آسیا که به توریست‌های چینی متکی است، باعث شده سفرها به این کشور و از شهرهای بزرگ کمربند مرکزی چین متوقف شوند. خطوط هوایی تعداد سفرهایشان را کاهش داده‌اند: Cathay” Pacific” قصد دارد تعداد پروازها را طی یک هفته آینده به یک سوم کاهش دهد و کارمندان را تشویق می‌کند تا هفته‌ها مرخصی بدون حقوق را پشت سر بگذارند.

همچنین نیل شرینگ، اقتصاددان ارشد اقتصاد سرمایه، اظهار داشته است: «تعداد مسافرها در مقایسه با دوره سال جدید نسبت به سال ۲۰۱۹، به میزان ۵۵٪ کاهش یافته است.» با توجه به اینکه گردشگران چینی سفرهای فراوانی به کشورهای آسیایی دارند، هزینه‌های ممنوعیت سفراحساس می شود.

حال اگر در سراسر منطقه این بحران ادامه یابد، تأثیر جهانی آن نیز لمس خواهد شد. چینی‌ها در ۱۲ ماه سال گذشته ۱۷۳ میلیون بازدید انجام دادند و در کنار هم آنها بیش از یک چهارم هزار میلیارد دلار هزینه برای گردشگری و سفر کرده‌اند (یعنی بیش از هر کشوری دیگر) اما آسیب به صنعت گردشگری فقط شروع ماجرا است.

کل زنجیره‌های تامین و توزیع -خودرو، صنایع الکترونیکی، و صنعتی- شروع به افت می‌کنند و شرکت‌های حمل و نقل از کاهش شدید حجم کانتینرها خبر می دهند.

چین همچنین از بازار داخلی عظیم برای خرده فروشی و مواد غذایی و نوشیدنی برخوردار است. یکی از شاخص‌هایی که در هفته گذشته واقعاً به طرز شگفت‌آوری تحت تاثیر قرار گرفت، قیمت قهوه بود که به شدت سقوط کرد.

استارباکس به تنهایی دارای۴۰۰۰ فروشگاه در چین است که نیمی از آنها در اثر شیوع این بیماری بسته شدند.

متاسفانه با شرایط فعلی اقتصاد کشور، تصویب قوانین محدود کننده از طرف FATF و همچنین تحریم‌های ظالمانه آمریکا، امیدوارم مدیران کلان کشور تدابیر موثری برای مواجه با تاثیرات اقتصادی کرونا بر کشور بیاندیشند.

متاسفانه این بیماری مرموز در مرحله قبل از شیوع از طرف مردم و مسولان جدی تلقی نشد و به نظر می‌رسد عدم اقدام جدی در مرحله پیش توزیع گسترده،کشور را با فجایع بهداشتی و اقتصادی اجتناب‌ناپذیری مواجه خواهد کرد.