اسلاوومیر سیراکوفسکی
مترجم: زهره صفاری

بدون شک تهدید برای امنیت ملی کشورها، منازعات سیاسی داخلی را محدود خواهد کرد. بنابراین در شرایط فعلی که دولت ها در خط اول مقابله با شیوع «کووید-۱۹» قرار دارند، احزاب مخالف در سایه مفاهیم پوپولیستی به سرعت محو خواهند شد. به عبارت دیگر در معنای تئوریک، دولت ها می توانند در چنین بحران هایی با اعلام شرایط اضطراری، اصول دموکراسی را محدود کنند. اما حتی اگر آنها تا این حد نیز پیش نروند، لزوم فاصله گذاری اجتماعی و دیگر محدودیت های اعمال شده، سبب کاهش فعالیت حوزه عمومی خواهد شد. بنابراین در نبود تجمعات بزرگ یا کمپین های سیاسی، مناظرات در این حوزه به انحصار رسانه ها -که این روزها متمرکز بر بیماری است- درمی آید. با نگاه منطقی به این شرایط، پوشش وقایع مربوط به «کووید-۱۹» در حوزه جراید و رسانه ها پاسخ به یک تقاضای عمومی خواهد بود و از دیدگاه اخلاقی نیز ارائه اطلاعات دقیق درباره ویروس کرونا یک ضرورت غیرقابل اجتناب است.

اما از سوی دیگر تمرکز کامل بر بحران شیوع جایی برای پرداختن به منازعات و تحرکات سیاسی مخالف نمی گذارد. بنابراین فردی مانند «جو بایدن»، نامزد پیشتاز دموکرات ها برای رقابت با «دونالد ترامپ» در انتخابات ماه نوامبر، در حالی باید یک شبه از دید همگان محو شود که امریکایی ها با تدارک نشست های خبری زنده و روزانه برای رئیس جمهوری و همچنین برگزاری کمپین های سیاسی، فرصتی به ترامپ می دهند که تیم کارشناسان اش را به رخ بکشد؛ کارشناسانی که کارشان اتخاذ تدابیری برای اصلاح یاوه گویی ها و دروغ های ترامپ درباره بحران کرونا است. در اسرائیل نیز «بنی گانتس»، رهبر حزب پیشتاز رقیب «نتانیاهو»، برای توجیه توافق خود با نخست وزیر رژیم صهیونیستی برای تشکیل دولت مشترک، وضعیت اضطراری ناشی از کرونا را بهانه کرده است.
در اروپای مرکزی و شرقی نیز دولت های پوپولیست از دوران محدودیت و ممنوعیت برای پیشبرد اهداف بلند مدت خود بهره می گیرند. به عبارت دیگر در شرایطی که جهان بر بحران شیوع متمرکز است کمتر کسی به رخدادهای سیاسی مجارستان و لهستان توجهی خواهد داشت.

در مجارستان حزب مخالف، نخست وزیری را به دلیل اعلام وضعیت اضطراری محکوم می کند و در لهستان شرایط عکس این است. اما آنچه مسلم به نظر می رسد حتی اگر گروه های مخالف قصد اعتراض نیز داشته باشند در شرایط فعلی راه به جایی نخواهند برد. براساس اختیاراتی که پارلمان مجارستان برای مدت معلوم به «ویکتور اوربان»، نخست وزیر این کشور داده است، او در شرایط اضطرار علاوه بر تعلیق فعالیت های فردی و اعمال محدودیت های سختگیرانه قرنطینه-حتی با تهدید زندان- می تواند خبرنگارانی را که به اتهام نشر اکاذیب و اخبار تحریف شده بازداشت می شوند تا ۵ سال به زندان بیندازد.
اما در لهستان، اعلام شرایط اضطراری، آخرین خواسته «یاروسلاو کاچینسکی» و حزب متبوعش-حزب حاکم قانون و عدالت- است چراکه اعمال محدودیت های قرنطینه، انتخابات بعدی را به تعویق می اندازد. این در حالی است که در شرایط فعلی با توجه به محدودیت برگزاری کمپین های انتخاباتی به دلیل شیوع کرونا، «آندژی دودا»، رئیس جمهوری فعلی برای تثبیت جایگاهش در دوره آتی از شانس بالایی برخوردار است. براساس آخرین نظرسنجی ها «بلونسکا»، کاندیدای حزب رقیب تا پیش از بحران کرونا و تعلیق کمپین های انتخاباتی با اختلافی ناچیز بعد از «دودا» مورد اقبال عموم بود اما بحران شیوع و تعلیق کمپین های انتخاباتی، شرایط را به گونه ای برگرداند که رئیس جمهوری فعلی با اختلافی فاحش پیشتاز شده است. اما این شرایط نگرانی ها بابت کاهش تمایل برای مشارکت در انتخابات را نیز به وجود آورده به طوری که حتی «دونالد توسک»، نخست وزیر سابق لهستان نیز شرایط را ناامید کننده خوانده و اعلام کرده به دلیل خطرات کرونا نه خودش در انتخابات شرکت می کند و نه خانواده و دوستانش را به این کار ترغیب خواهد کرد: «تنها یک دیوانه یا جانی، در این شرایط انتخابات برگزار می کند».
بررسی ها نشان می دهد اگر انتخابات لهستان در تاریخ تعیین شده(۱۰ مه) برگزار شود، ۶۵ درصد آرا در اختیار «دودا» خواهد بود اما اگر این رأی گیری به بعد از پایان بحران شیوع موکول شود این رقم به ۴۴ درصد کاهش پیدا خواهد کرد. این کشمکش ها در حالی صحنه سیاسی لهستان را تحت الشعاع قرار داده است که بیش از ۲۰ کشور جهان مانند امریکا، اسپانیا، فرانسه، آلمان و ایتالیا هر گونه انتخابات، تجمع و رفراندوم را به حالت تعلیق درآورده اند و طبق نظرسنجی ۷۲ درصد مردم نیز خواهان تعویق انتخابات هستند. آن هم در شرایطی که انتخابات پیش روی لهستان فرصتی است تا حزب قانون و عدالت سه سال دیگر در قدرت مانده و جایگاهش را محکم تر کند. در این شرایط جامعه مدنی لهستان در برابر قوانین نامشخص حزب حاکم، باید همچنان در سنگر مخالف بمانند.
منبع: Project Syndicate