وقایع خبری– اشخاصی که از تخلفات کارگزاران متحمل ضرر و زیان شده اند می توانند با طرح دعوای حقوقی از باب مسئولیت قراردادی نسبت به مطالبه خواسته خود اقدام کنند.

بیش از تشریح اینکه چه مراجع صالح به پذیرش و پیگیری شکایت ما علیه کارگزاری بورس است، بایست ابتدا مراجع صالح را به دو دسته عمده تقسیم کرد؛ مراجع اداری – نظارتی و مراجع قضایی؛

الف- مراجع اداری – نظارتی شکایت علیه کارگزاران بورس

مراجع اداری-نظارتی مراجعی است که سازمان بورس به عنوان متولی امر با وظیفه حفظ و صیانت از اموال فعالان بازار سرمایه و وضع مقررات از طریق شورا عالی بورس و کمیسیون تخصصی خود، پیش بینی کرده است که اشخاص می‌توانند مستقیماً با طرح شکایت خود در این نهاد‌های نظارتی خواستار پیگیری موضوع شوند. این نهاد‌ها شامل.

کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار:

کانون کارگزارن بورس و اوراق بهادار به موجب بند ۵ ماده ۱ و ماده ۵۳ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران، پس از تشکیل کمیته منتخب کارگزاران، اساسنامه آن تدوین و به عنوان یک مؤسسه غیردولتی، غیر تجاری و غیر انتفاعی به تصویب هیئت مدیره سازمان بورس اوراق بهادار رسید و عملاً فعالیت خود را در مهرماه سال ۱۳۸۶ آغاز کرد.

اهداف گوناگونی در اساسنامه کانون کارگزاران پیش بینی شده است که یکی از این اهداف که مورد توجه نوشتار پیش رو می‌باشد، نظارت بر عملکرد کارگزاران و ارزیابی عملکرد آنان در خصوص اطلاع رسانی، حصول اطمینان از اجرای قوانین و مقررات و … می‌باشد.
کانون کارگزاران همچنین شکایت و اعتراضات اشخاص را نسبت به تخلفات کارگزاران از طریق بخش شکایات می‌پذیرد و مطابق با خواست شاکی و بررسی مدارک مستندات ایشان نسبت به پیگیری صحت و سقم موضوع شکایت اقدام می‌کند.
اشخاص می‌توانند برای طرح شکایت خود از طریق کانون کارگزاران در جهت پیگیری خواست خویش اقدام کنند.

سامانه اداره رسیدگی به شکایات و حمایت‌های حقوقی سازمان بورس و اوراق بهادار

سازمان بورس و اوراق بهادار نیز خود بعنوان متولی امر صیانت و نگهداری از دارایی سهامداران و بعنوان نقشی نظارتی، اداره‌ای را به منظور رسیدگی به شکایات و اعتراضات فعالان بازار سرمایه در بستر وب پیش بینی کرده است.

از این طریق اشخاص می‌تواند بدون حضور در محلی صرفاً با ورود به سایت https://shekayat.seo.ir شکایت خود را ثبت و منتظر بمانند تا متصدیان مربوطه ابتدا صحت سنجی نسبت به تخلفات مورد ادعا انجام داده و پس از احراز ادعا از طریق ابزار‌های تنبیهی کارگزار متخلف را جریمه و یا به نهاد‌های قضایی معرفی کند.

البته چگونگی طرح شکایت در سامانه اداره رسیدگی به شکایات و حمایت‌های حقوقی سازمان بورس و اوراق بهادار، در بخش بعدی تشریح خواهد شد.

سازمان بازرسی کل کشور:

سازمان بازرسی کل کشور که وظیفه نظارت و پیگیری تخلفات نهاد‌های عمومی، دولتی، نهاد‌های عمومی غیردولتی و … را دارد، می‌تواند در صورتی که دو نهاد بالا پاسخی در خور توجه به شکایت شاکی ارائه ننمایند، گزینه‌ای در میان نهاد‌های اداری-نظارتی محسوب شود.

اشخاص می‌توانند با مراجعه به وب سایت سازمان بازرسی کل کشور به نشانی اینترنتی https://shekayat.seo.ir، شکایت خود را ثبت تا پس از دریفات کد رهگیری منتظر بمانند تا مأمورین سازمان نسبت به بررسی و پیگیری موضوع اقدام نموده و نتیجه را از طریق سامانه پیامکی پیش بینی شده به سمع و نظرتان برسانند.

ب- مراجع قضایی شکایت علیه کارگزاران بورس

هیچ ضرورتی وجود ندارد که قدم به قدم پیش روید یعنی ترتیبی که برای طرح شکایت در این نوشتار بیان شده است، به این معنا نیست که شما اول باید از طریق مرجع اداری-نظارتی اقدام نموده و در صورتی که نتیجه نگرفته اید، از طریق مراجع قضایی اقدام کنید. البته رعایت این ترتیب شاید حصول نتیجه را سهل و سریع کند.

اشخاصی که از تخلفات کارگزاران متحمل ضرر و زیان شده اند می‌توانند با طرح دعوای حقوقی از باب مسئولیت قراردادی نسبت به مطالبه خواسته خود اقدام کنند.

شاید بهتر باشد موضوع را با طرح نمونه واقعی بیان کرد؛ در اواخر فصل بهار سال ۹۹، برخی از کارگزاری‌ها بعلت فرسوده بودن زیرساخت و فناوری خود، در ارائه خدمات به مشتریان خود با مشکل رو به رو شدند.

به گونه‌ای که یکی از این کارگزاری‌های مطرح، قریب به یک هفته وب سایت کارگزاری اش از دسترس خارج شد و مشتریان نمی‌توانستند به سامانه معاملاتی دسترسی پیدا کنند و در این مدت یک هفته برخی که قصد خرید سهمی را داشته یا برخی که قصد فروش سهمی را داشته و یا اینکه برخی قصد عودت وجه را داشته، نتوانستند خواست خود را بعلت قصور کارگزاری بورسی در بروز رسانی زیرساخت و فناوری‌های ارائه دهنده خدمات آنلاین، انجام دهند و همین مشتریان را متحمل بعضاً زیانی هنگفت نمود و کارگزاری صرفاً با دادن مبلغ اندک سعی در پوشاندن قصور قراردادی خود را داشت.

در این شرایط اگر شخصی که بدین واسطه متحمل زیان شده است، می‌تواند با تجمیع مدارک و مستندات خود، نسبت به طرح دعوای مطالبه ضرر و زیان ناشی از نقض تعهدات قراردادی اقامه تا توسط مرجع صالح قضایی مورد رسیدگی قرار گیرد. البته چگونگی طرح شکایت در بخش بعدی تشریح می‌گردد.

چگونگی طرح شکایت علیه کارگزاری بورس

دو مورد از مراجع صالح برای طرح شکایت علیه کارگزاری بورس که در بالا بیان شد را در این بخش مورد توجه قرار می‌دهیم.

الف- سامانه اداره رسیدگی به شکایات و حمایت‌های حقوقی:

گام به گام برای طرح شکایت از طریق سامانه رسیدگی به شکایات سازمان بورس و اوراق بهادار به ترتیب زیر پیش روید.

ابتدا به سایت مربوطه مراجعه و بر روی گزینه طرح شکایت، کلیک نمایید.

سپس صفحه‌ای برای شما بازگشایی می‌شود که دو گزینه ثبت شکایت اشخاص حقیقی و ثبت شکایت اشخاص حقوقی پیش روی شما قرار دارد. اگر شخص حقیقی یعنی همان فرد انسانی هستید، گزینه شخص حقیقی و اگر شرکت یا نهاد ثبت شده هستید، گزینه شخص حقوقی را کلیک کنید.

در بخش بعدی، شما باید اطلاعات خود را وارد کنید. دقت نمایید که شماره همراه شما صحیح وارد شود، چون اطلاع رسانی از طریق سامانه پیامکی سازمان بورس انجام می‌شود.

پس از آن، اگر شما نماینده قانونی از جمله وکیل برای خود دارید، در بخش نماینده اطلاعات ایشان را درج نمایید تا اگر شما مایل به پیگیری شکایت نبودید، نماینده شما بتواند موضوع را پیگیری کند. البته مستندات نمایندگی از جمله وکالتنامه ایشان را بایست بارگزاری کنید.

در بخش بعد، مشخص کنید که متشاکی (شخصی که از او قصد شکایت دارید)، کارگزار یا تشکل خود انتظام است و سپس عنوان شکایت و در نهایت متن شکایت خود را کامل درج نمایید. پیشنهاد می‌شود که اگر مستنداتی برای طرح شکایت خود دارید، در متن شکایت در قالب پیوست یک یا دو و یا سه و … مورد اشاره قرار گیرد.

در آخرین مرحله مستندات و پیوست خود را که تصاویر آن‌ها را از قبل اسکن یا تصویربرداری نموده اید، در فرمت پیش بینی شده در وب سایت بارگزاری نمایید. پس از ثبت شکایت به شما پیامکی مبنی بر کد رهگیری برای تسهیل پیگیری شکایت ارسال می‌شود.

ب- مرجع قضایی:

اگر خواهان این هستید که مستقیماً به مراجع قضایی مراجعه نمایید، ابتدا بایست مستندات خود را جمع آوری نموده؛ سپس پس از طرح شکایت با وکیلی متخصص در این امور مشورت نمایید و حتی از ایشان درخواست نمایید که متن دادخواست شما را تنظیم کند.

پس از انجام این دو مرحله، با به همراه داشتن مستندات و متن دادخواست، به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه و دادخواست خود را ثبت نمایید تا پس از تعیین شعبه، ابلاغیه الکترونیک برای تعیین وقت رسیدگی به شما پیامک شود.

نتیجه:

نتیجتاً شما پس از قرائت این نوشتار با مراجع صالح به منظور طرح شکایت از کارگزاری بورسی آشنا شده و می‌دانید که اگر در چنین شرایطی قرار گرفتید باید ابتدا چه اقدامی انجام دهید و از تلف شدن زمان و هزینه شما جلوگیری می‌شود. امید است که بورس به دور از هر گونه عنصر خارجی حاکمیتی مسیر پر ریسک خود را بپیماید تا فعالان این عرصه هر از چند گاه از دخالت دولت در جهت منافع خود فغان ننموده بلکه دولت به ماهو دولت نقشی حمایتی از سرمایه هایشان داشته باشد.