حجت الاسلام مجتبی ذالنور با اشاره به بررسی سانحه سقوط هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ خط هواپیمایی اکراین در جلسه عصر امروز کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی گفت : رئیس کمیته ویژه بررسی ستاد کل نیروهای مسلح، نماینده سازمان هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، جانشین فرمانده کل ارتش، رئیس هواپیمای کشوری و مدیر فرودگاه بین المللی امام (ره) در جلسه امروز این کمیسیون حضور یافتند.

ذوالنور بیان کرد: نمایندگان حاضر در این جلسه همه سئوالات و ابهاماتی که درباره سقوط هواپیمای اکراینی وجود داشت، مطرح کردند و این مسئولان هم به صورت کارشناسی شده و با دقت کامل به این سئوالات پاسخ دادند.

وی افزود: یکی از مباحثی که در این جلسه مطرح شد ابهاماتی بود که در خصوص احتمال جنگ الکترونیک و هجوم سایبری در این حادثه مطرح بود که تقریباً تا الان این موضوع منتفی است مگر آنکه در آینده اطلاعاتی در این راستا بدست آید و اثبات شود که حملات و خرابکاری سایبری وجود داشته است اما فعلاً این موضوع اثبات نشده است.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به اینکه یکی دیگر از مسائلی که درباره سقوط این هواپیما مطرح بود این است که چرا نتیجه بررسی علت سقوط با تاخیر زیادی اعلام شد، تصریح کرد: در این جلسه درباره این موضوع هم بحث و بررسی صورت گرفت اما همه نمونه های مشابهی که در دنیا اتفاق افتاده است، معمولاً در زمان طولانی تری اطلاع رسانی کرده اند. برای مثال روسیه هواپیمای اکراینی را چندی پیش مورد هدف قرار داد و یک ماه طول کشید که بگویند بر اثر اصابت موشک هواپیما سقوط کرده است و همچنین حدود ۲ سال طول کشید که مشخص شود چه نوع موشکی باعث سقوط این هواپیما شده است.

ذوالنورتاکید کرد: نیروهای مسلح ما با سرعت عمل خوبی در این زمینه اقدام کردند و ظرف ۴۸ ساعت بررسی و اطلاع رسانی شد و حادثه مشابهی نداریم که با این سرعت بررسی ها انجام شود.

وی تصریح کرد: در خصوص سقوط هواپیمای اکراینی گمانه زنی های متعددی مطرح بود. از جمله اینکه در وهله اول بحث نقص فنی و یا اشتباه انسانی در کادر پروازی مطرح بود، همچنین خرابکاری سایبری و جنگ الکترونیک یکی دیگر از گمانه زنی ها بود، از سوی دیگر یکی دیگر از مسائلی که باید بررسی می شد آن بود که آیا منشاء این سقوط خرابکاری داخلی و خارجی بوده است و در نهایت یکی دیگر از گمانه ها این بود که آیا اشتباه انسانی در سامانه های پدافندی باعث این سانحه شده است یا خیر.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس خاطرنشان کرد: در واقع نیروهای مسلح در یک بازه زمانی کوتاه ۴۸ ساعته باید تمام این گمانه زنی ها و سئوالات و ابهامات را مورد بحث و بررسی قرار می دادند و آنان به سرعت بررسی کردند و اعلام نظر کردند.

ذوالنور اظهار داشت: برخی گفتند در این حادثه پنهان کاری صورت گرفته است و حقایق به مردم گفته نشد که این افراد یا روند تخصصی این موضوع و زمانبر بودن آن را واقعاً متوجه نبودند و آشنایی نداشتند یا اینکه تحت تاثیر جو موجود این مطالب را مطرح کردند.

وی با بیان اینکه یکی دیگر از موضوعاتی که در جلسه امروز کمیسیون امنیت ملی بحث شد این بود که آیا باید در آن روز پروازها ممنوع می شد یا خیر، گفت: با توجه به تهدیداتی که از طرف آمریکا وجود داشت و پیش بینی می شد که آنها عکس العمل متقابل داشته باشند، سامانه ها توجیه شده بودند که در آمادگی صد درصد باشند.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بیان کرد: از سوی دیگر گزارش هایی مبنی بر حرکت موشک کروز اتفاق افتاده بود اما اینکه این گزارش ها اعتبارسنجی شود و واقعاً به عنوان یک اطلاعات موثق به سامانه ها اعلام شود که دقیقاً مسیر کروز کجاست و به سمت کدام هدف می رود و کدام سامانه ماموریت برخورد با آن را دارد، چنین اتفاقی نیفتاده بود.

ذوالنور تاکید کرد: بر این اساس هیچ دلیل و اعتبارسنجی، این گزارش ها را اثبات نکرده بود و مسئله حائز اهمیت دیگر آن بود که نمی شد در کشور حالت فوق العاد و جنگی را با توجه به تبعاتی که در زندگی مردم دارد، اعلام کرد و این نکته در این جلسه روشن شد.

وی گفت: یکی دیگر از مسائلی که بررسی شد آن بود که آیا سامانه خطا داشته یعنی سیستم پدافند و شبکه کنترل آتش مشکل داشته است یا خیر که این موضوع تاکنون اثبات نشده است.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ادامه داد: همچنین قطع بودن ارتباط اپراتور و سامانه با شبکه کنترل آتش نیز تاکنون اثبات نشده است.

ذوالنور تصریح کرد: از سوی دیگر ما در حالت آتش محدود قرار داشتیم. به این معنا که به سامانه پدافندی هنوز دستور شلیک و هدف اعلام نشده بود و حتی اگر فرض کنیم که ارتباط سامانه پدافندی و اپراتور با مرکز کنترل قطع شده باشد، باز هم نباید به صورت خودسر و آتش به اختیار عمل شود.

وی تاکید کرد: بر این اساس با توجه به اینکه به سامانه ها اعلام شده بود که وضعیت در حالت آتش محدود است نه آتش به اختیار، پس این سانحه کاملاً بر اثرخطای انسانی سامانه پدافند هوایی بوده است و اپراتور چنین خطایی را مرتکب شده و به تشخیص خودش چنین تصمیمی را گرفته و اقدام کرده است.

رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار داشت: با توجه به مباحث صورت گرفته، نتیجه بررسی های کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی هم خطای انسانی را نشان می دهد و از سوی دیگر از طریق سازمان قضایی نیروهای مسلح و قوه قضائیه با کسانی که در این راستا کوتاهی و قصور کرده اند برخورد می‌شود.