نشست خبری ذبیح‌الله خداییان معاون رئیس قوه قضاییه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و همچنین آیین افتتاح پروژه‌های فناوری اطلاعات در راستای توسعه خدمات الکترونیک امروز در این سازمان برگزار شد.

وی در آغاز ضمن عرض تسلیت به مصیبت‌زدگان زلزله اخیر گفت: سازمان ثبت اسناد و املاک کشور یکی از دستگاه‌های حاکمیتی و تاثیرگذار در کشور است که نقش مهمی در رشد و توسعه کشور در ابعاد مختلف دارد.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور افزود: در بعد ایجاد امنیت و آرامش در جامعه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور با ثبت مالکیت‌های مادی و معنوی مانع بروز اختلافات و درگیری‌ها می‌شود.

خداییان گفت: سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، علیرغم اینکه دستگاه متولی امور اقتصادی نیست، اما در اقتصاد مقاومتی بسیار تاثیرگذار است. به عنوان مثال در وصول مالیات، قسمت عمده‌ای از مالیات‌های وصولی توسط سازمان مالیاتی با کمک سازمان ثبت اسناد و املاک صورت می‌گیرد و هیچ سند مالکیتی صادر نمی‌شود مگر اینکه قبل از صدور سند مالکیت مالیات مربوطه پرداخت شود.

وی بیان کرد: در شش ماه ابتدایی امسال بیش از دو میلیون سند مالکیت صادر شده که قبل از صدور اسناد مالکیت آن‌ها پرداخت شده است و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور دارای بانک جامع شرکت‌ها است که سازمان امور مالیاتی به این بانک دسترسی دارد.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور خاطرنشان کرد: با این کار نسبت به شناسایی شرکت‌های تجاری و غیرتجاری که مالیات را پرداخت نکرده‌اند اقدام می‌کنند و چنانچه این شرکت‌ها از پرداخت مالیات سرباز بزنند با اعلام سازمان مالیاتی تمام خدمات ثبتی به آن شرکت قطع می‌شود و بعد از پرداخت مجددا این خدمات وصل خواهد شد که این موضوع در وصول مالیاتی بسیار تاثیرگذار است.

خداییان در مثال دیگر گفت: همچنین نقش سازمان ثبت اسناد و املاک در وصول معوقات بانکی تاثیرگذار است و افرادی که اقساط وام‌های خود را به موقع پرداخت نمی‌کنند سازمان ثبت اسناد از طریق اجرای ثبت نسبت به وصول معوقات اقدام می‌کند که در سال ۹۷ حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان از معوقات بانکی سازمان وصول شده و در شش ماه امسال بیش از ۷ هزار مالیات وصول شده است که نقش موثری در چرخه اقتصاد دارد.

وی افزود: علیرغم اینکه سازمان ثبت سازمان حاکمیتی است، اما هر ساله جزو سازمان‌های درآمدزا است و در شش ماه اول امسال بیش از ۱۴۰۰ میلیارد تومان درآمد مستقیم به خزانه دولت واریز کرده است.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تصریح کرد: بر این اساس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نه تنها باری به دوش دولت نیست بلکه چند برابر اعتبارات مالی خود درآمد‌زایی می‌کند.

خداییان به نقش دیگر این سازمان در اقتصاد اشاره کرد و گفت: ثبت اختراعات و بازاریابی و برندسازی آن از جمله دیگر مواردی است و مرکز مالیات معنوی با برگزاری کارگاه آموزشی و اساتیدی که از این سازمان اعزام می‌شود سعی می‌کنند به شرکت‌های نوپا کمک کنند تا محصولات خود را بازار کنند که این موضوع در اقتصاد جامعه بسیار موثر است.

وی با اشاره به اقدامات انجام شده در این سازمان برای پیشگیری از جرایم که در ایجاد شفافیت موثر است گفت: یکی از راه‌های مبارزه و ایجاد شفافیت در امور اقتصادی پیشگیری است که  سازمان ثبت اسناد دارای بانک جامع املاک، بانک جامع اسناد، بانک جامع شرکت‌ها و بانک اطلاعات اشخاص حقوقی است که این بانک‌ها در اختیار دستگاه‌های نظارتی هستند و مانع سوءاستفاده افراد می‌شوند.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: اقدام دیگر در این زمینه پیشگیری از پولشویی است برخی از افراد با سواستفاده سعی می‌کنند با خرید و فروش املاک ان را وارد چرخه اقتصادی کنند که با این اقدام امکان ردیابی افراد پولشو فراهم می‌شود.

خداییان ادامه داد: جلوگیری از فرار مالیاتی و جلوگیری از کلاهبرداری و فروش مال غیر و جلوگیری از زمین‌خواری با اجرای طرح کاداستر از جمله اقدامات موثر هستند که سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به آن می‌پردازند.

وی بیان کرد: در شش ماه نخست امسال در راستای طرح تحول قوه قضاییه اقدامات خوبی انجام داده است یکی از این اقدامات پیشگیری از مفاسد از درون و برون و سازمان‌های وابسته است و اقدامات خوبی در سازمان صورت گرفته که جنبه پیشگیرانه و برخوردی دارد.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور تاکید کرد: از جمله در پیشگیری از جرم در برون سازمان، سرویس تطبیق اصالت سند است که امروز افتتاح می‌شود و بسیاری از جعل‌ها در بیرون صورت می‌گیرد؛ چراکه امکان اینکه یک سند را با اصل آن تطبیق بدهند وجود ندارد.

خداییان ادامه داد: با ایجاد این سرویس تمام مردم می‌توانند اگر کسی سندی را به آن‌ها ارائه داد از طریق این سرویس آن سند را با اصل آن در سازمان ثبت تطبیق بدهند به این ترتیب امکان کلاهبرداری از طریق سند‌های جعلی وجود نخواهد داشت.

افتتاح سامانه شناسایی ذینفع واحد در ثبت شرکت‌ها و موسسات غیر تجاری

وی افزود: سامانه دیگری که امروز افتتاح می‌شود و نقش موثر دارد و شناسایی ذینفع واحد در ثبت شرکت‌ها و موسسات غیر تجاری است و معمولا افراد سواستفاده کننده سعی می‌کنند اثری از خود برجای نگذارند در این باره سامانه واحدی وجود نداشت تا شناسایی کنیم که کدام سهامدار در اداره این شرکت بیشترین تاثیر را دارد.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ادامه داد: با ایجاد این سامانه تمام کسانی که در آن شرکت سهامدار هستند چه به صورت مستقیم یا غیرمستقیم مشخص می‌شوند و مانع سوءاستفاده و ایجاد رانت بخصوص در شرکت‌های دولتی می‌شود.

خداییان گفت: از اقدامات دیگر، کاهش مراجعات مستقیم مراجعان به همکاران است و هر چه مراجعه مستقیم مردم به کارکنان بیشتر باشد امکان سوءاستفاده و لغزش همکاران وجود دارد که پروژه‌هایی در این باره راه‌اندازی می‌شود تا این مراجعات را کمتر کند مثل پاسخ خودکار به استعلامات دفاتر.

وی ادامه داد: بر این اساس تمام اسنادی که تاکنون به صورت الکترونیکی هستند استعلام آن‌ها الکترونیکی و پاسخ به آن نیز الکترونیکی خواهد بود.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: ثبت خودکار خلاصه معاملات نیز از دیگر موارد است در حال حاضر این موارد به صورت مستقیم ارسال می‌شود و بدون دخالت افراد در پروژه ثبت می‌شود که موجب تسریع در انجام امور می‌شود و زمینه سوءاستفاده از بین می‌برد.

خداییان ادامه داد: اقدام دیگر در پیشگیری از فساد بازرسی الکترونیکی است که سامانه‌ای طراحی شده و دستگاه‌های نظارتی سازمان به صورت الکترونیکی واحد‌های بازرسی را کنترل می‌کنند.

وی تصریح کرد: همچنین پرتالی تحت عنوان خدمات مشتریان طراحی شده و افرادی که می‌خواهند از سازمان ثبت خدماتی دریافت کنند با مراجعه به دفاتر اسناد رسمی ثبت نام کرده، کارتابلی برای آن‌ها ایجاد می‌شود و همه خدمات آن شخص در این کارتابل قابل دسترسی است.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: پرتابل ثبت شکایت‌ها نیز زمینه را فراهم می‌کند تا کسانی که از دفاتر ما شکایت دارند به صورت الکترونیکی شکایت خود را مطرح و به همان شکل پیگیری کنند که این موضوع در پیشگیری از تخلفات درون دستگاه موثر است.

خداییان با اشاره به بازرسی‌های انجام شده در شش ماه نخست امسال گفت: ۱۹ هزار و ۳۹۱ مورد بازرسی از دفاتر رسمی و ازدواج و طلاق انجام شده و در شش ماهه نخست امسال بیش از دو هزار پرونده مورد بررسی قرار گرفته در حالی که در سال گذشته در همین زمان حدود ۱۵۰۰ مورد پرونده مورد رسیدگی قرار گرفته بود.وی گفت: همچنین برای حدود ۲۷۰ نفر سردفتر حکم انفصال موقت صادر شده و ۲۳ مورد سلب صلاحیت حکم صادر شده است.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: همچنین هیئت‌های بدوی رسیدگی به تخلفات فعال شدند و بیش از ۵۰۰ پرونده مورد رسیدگی قرار گرفت.

خداییان گفت: یکی دیگر از اقدامات شناسایی افراد کارچاق کن و دلال است که تاکنون بیش از ۵۰ نفر از این افراد شناسایی شده که تمام این موارد در بحث مبارزه با فساد درون و برون سازمانی صورت گرفته است.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: در زمینه ثبت شرکت‌ها در شش ماهه نخست امسال ۲۴ هزار و ۶۱۷ مورد ثبت شرکت داشتیم که ۹.۲ درصد رشد داشت.

خداییان افزود: در بخش مالکیت معنوی که نقش موثر در رشد اقتصادی دارد در شش ماهه سال جاری تعداد اظهارنامه‌ها ۷۱ هزار و ۵۷۶ مورد بوده است.

وی افزود: درباره اظهارنامه صنعتی نشان جغرافیایی اظهارنامه برای ۱۴ مورد نشان جغرافیایی داشتیم که یک مورد آن ثبت بین المللی بوده است.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: در جهت بازاریابی و برندسازی نشان‌های جغرافیایی و اختراعات قرارداد‌هایی منعقد کردیم و تفاهم‌نامه‌هایی با سازمان جهانی مالکیت معنوی داشتیم.

خداییان ادامه داد: یکی دیگر از این موارد انعقاد تفاهم‌نامه دو جانبه با موسسه فدرال سوئیس و انعقاد تفاهم نامه با کشور فرانسه در این خصوص بوده است همچنین کشور ایران در نشست سالانه وایپو امسال به عنوان رئیس کارگروه نشانه‌های جغرافیایی انتخاب شده و همچنین عضو مجمع عمومی سازمان جهانی مالکیت‌های معنوی شده است.

وی اظهار داشت: همچنین کارگاه‌های متعددی را در این خصوص داشتیم که بیش از ۱۶ کارگاه آموزشی با کمک سازمان جهانی مالکیت معنوی برگزار کردیم.

در ادامه این نشست خبری خداییان به سوالات خبرنگاران پاسخ داد و در پاسخ به خبرنگار میزان مبنی بر اینکه با توجه به اینکه فرآیند صدور پاسخ استعلام‌های ارسالی از دفاتر اسناد رسمی زمان‌بر و عامل ایجاد حجم کاری بالایی است برای تسریع این روند چه اقدامی در دستور کار دارید گفت: یکی از عوامل رضایت‌مندی مردم و مبارزه با تخلفات انجام سریع کار‌ها است.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ادامه داد: از جمله این موارد پاسخ سریع به استعلامات است، ما پاسخ به استعلامات دفاتر را تاکنون انجام شده به صورت الکترونیکی داشتیم و ۹۹ درصد کمتر از دو روز انجام می‌شد مگر اینکه نیاز به بررسی بیشتری باشد.

خداییان افزود: اقدامی که امروز صورت می‌گیرد و در واقع با افتتاح پروژه ما این موضوع را به ساعت می‌رسانیم یعنی به محض استعلام گرفتن بلافاصله بدون دخالت همکاران و به صورت الکترونیک سامانه پاسخ را تهیه و ارسال می‌کند و دیگر زمانی نمی‌گیرد.

در ادامه خداییان رییس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، درباره سوالی مبنی بر انجام عقد آریایی در برخی دفاتر گفت: اولا ما عقد آریایی شرعا و قانونا نداریم و یک رویه خلاف قانونی در بعضی از دفاتر اتفاق افتاده بود که بعضی از دفاتر شناسایی شدند و برخورد‌هایی با آن‌ها صورت گرفت و با توجه به اینکه مصادف شد با ماه‌های محرم و صفر عملا اتفاقی در این خصوص صورت نگرفت و ما نیز به همه دفاترمان اعلام کردیم که هر دفتری که اقدامی به اینگونه فعالیت‌ها داشته باشد قطعا برخورد شدید و در حد بستن آن دفتر خواهیم داشت.

وی ادامه داد: برای شناسایی آن نیز سعی کردیم بازرس‌های غیر محسوسی را روانه استان‌ها کنیم و با مراجعه به این دفاتر اگر مشاهده کنند چنین مواردی را بلافاصله آن دفتر بسته خواهد شد.

خداییان در پاسخ به سوالی درباره مقررات دفاتر ازدواج و طلاق افزود: این‌ دفاتر دارای مقرراتی هستند که نیاز به اصلاح دارند ما در این زمینه با خلا‌های قانونی مواجه هستیم و کارگروه هایی تشکیل دادیم که در حال بررسی و تنقیح،  با کمک معاونت حقوقی قوه قضاییه هستند.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، گفت: امید است بتوانیم لایحه اصلاح آن را به مجلس تقدیم کنیم و پیش نویس آن نظامنامه‌ها و آیین نامه‌هایی که نیاز به اصلاح دارند را تهیه و تقدیم کنیم.

وی درباره سوالی مبنی بر اینکه حق التحریر دفاتر رسمی، افزود: بر اساس مقررات، هر چهار سال یکبار باید در تعرفه دفاتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق ما تجدیدنظر داشته باشیم لذا پیش نویس تجدید نظر در حق التحریر دفاتر تهیه شده و مراحل نهایی آن را طی می‌کند که انشالله تقدیم رئیس قوه قضاییه خواهد شد.

وی ادامه داد: همانطور که قبلا هم گفته شد متناسب سازی تعرفه‌ها مهم است و با توجه به مدتی که گذشته و ایجاد تورم و وسع مردم، سعی خواهد شد تا این تعرفه‌ها متناسب سازی شود تا نه اجحافی در حق مردم و نه دفاتر رسمی صورت بگیرد.

خداییان درباره تعیین سقف برای حق التحریر دفاتر رسمی یادآور شد: اکثر دفاتر اسناد رسمی و دفاتر ازدواج و طلاق از توزیع ناعادلانه درآمد‌ها ناراضی هستند و اعتقادشان این است که بعضی، از رانت‌ها سو استفاده می‌کنند و افراد را سوق می‌دهند به آن دفاتر و با کثرت کار مواجه هستند و بعضی از دفاتر هم توان اداره دفتر را از لحاظ مادی ندارند لذا ما در صدد هستیم و بر اساس آن سامانه‌ای را هم طراحی کردیم که یک سقف درآمدی را به طور میانگین برای دفاتر اسناد رسمی و دفاتر ازدواج و طلاق تعیین کنیم که به صورت پایلوت در برخی از استان‌ها نیز اجرا شده است که نتیجه خوبی داشته و در آینده تلاش می‌کنیم در سراسر کشور اجرایی کنیم.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، افزود: بعضی از افراد که با اجرای این سامانه‌ها ممکن است درآمدشان کاهش پیدا کند مخالف هستند، اما تعداد آن‌ها اندک است.

وی درباره حذف اسناد عادی گفت: این موضوع خاص عموم مردم و حقوقدانان است؛ چراکه امروزه در جامعه بسیاری از جرایم و بی نظمی‌ها ناشی از اسناد عادی است؛ درصد بالایی از پرونده‌هایی که در دستگاه قضایی تشکیل می‌شود ناشی از اسناد عادی است خیلی از زمین خواری‌هایی که صورت می‌گیرد با اسناد عادی نقل و انتقال می‌شود بر این اساس از جمله برنامه‌های تحولی در دستگاه قضایی توسعه اعتبار اسناد رسمی است.

وی تاکید کرد: خوشبختانه طرحی از یکی دوسال پیش در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در جهت توسعه اعتبار اسناد رسمی مطرح است. ما هم پیش نویسی را به دستور رئیس قوه قضاییه تهیه کردیم و این پیش نویس را به کمیسیون تقدیم  و ارجاع به کارگروه شده است و هدفمان این است که نقل و انتقال املاکی که دارای سابقه ثبتی هستند به صورت سند رسمی باشد و اگر افرادی به صورت عادی اقدام به نقل و انتقال کنند ضمانت اجرای حقوقی یا کیفری داشته باشد.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور گفت: از جمله سیاست‌های قضایی حاکم بر برنامه ششم که به تایید مقام معظم رهبری هم رسیده، توصیه به اعتبار سند رسمی است و این مصوبه می‌تواند منطبق با آن سیاست کلی باشد.

خداییان درباره دوشغله بودن اعضای هیات مدیره دفاتر اسناد رسمی، گفت: ما در مورد اعضای هیات مدیره تاکید بر این داریم کسی که به عنوان عضو هیات مدیره کانون انتخاب می‌شود تمام تلاش و فعالیت وی در آن قسمت باشد و تاکید کردیم که اگر فعالیت دیگری در قسمت‌های دیگر دارند در ظرف مدت معلوم آن قسمت را رها کند و به کار خود در هیات مدیره دفاتر اسناد رسمی بپردازند و آن‌ها نیز این قول را دادند.

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، توزیع ناعادلانه درآمد دفاتر رسمی افزود: بحثی صورت گرفت مبنی بر اینکه ما تقسیم سند را به طور مساوی بین دفاتر داشته باشیم یا بر اساس درآمد؛ پیشنهاد دفاتر اسناد رسمی و هیات مدیره‌ها این بود که ما بر اساس درآمد داشته باشیم بر این اساس این سامانه طراحی شد و یک سقف درآمدی برای دفاتر مشخص شود و هر دفتری که به آن میزان رسید خود به خود امکان ثبت سند دیگری نداشته باشد و مردم به دفاتر دیگر ارجاع شوند، معمولا فاصله‌ای که برای دفاتر در نظر گرفته شده حدود ۳۰۰ الی ۴۰۰ متر است، اما منعی از لحاظ قانونی ندارد و در عمل سعی می‌کنیم فاصله‌ها را به این شکل رعایت کنیم.

وی درباره اصلاح ماده ۶۹ قانون دفاتر اسناد رسمی از سوی سازمان ثبت ادامه داد: ما هنوز پیشنهادی در مورد اصلاح آن نداریم، اما اصلاح قانون و آیین نامه دفاتر اسناد رسمی را در دستور کار داریم .

رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، درباره سنددار کردن بافت‌های فرسوده، گفت: ما قانونی تحت عنوان قانون تعیین تکلیف ساختمان‌ها و اراضی فاقد سند داریم، کسانی که دارای ساختمان‌ها و اراضی فاقد سند هستند تقاضای خودشان را اعلام می‌کنند هیات رسیدگی، آن را بررسی کرده و اقدام به صدور سند مالکیت می‌کند لذا کسانی که دارای املاکی در بافت فرسوده هستند و سند ندارند می‌توانند از طریق الکترونیکی تقاضای خود را ثبت کنند.

گفتنی است؛ در پایان نشست خبری رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، خداییان پروژه‌های فناوری اطلاعات را در راستای توسعه خدمات الکترونیک افتتاح کرد.