علی اکبر قاضی زاده-استاد علوم ارتباطات و روزنامه نگاری
در این چند ماه که بیماری کرونا در کشور شیوع پیدا کرده است اطلاع‌رسانی و آگاهی دادن به مردم درباره این بیماری و اخبار مرتبط با آن اهمیت خاصی پیدا کرده است و انتظار می‌رفت روزنامه‌ها در کنار رسانه‌هایی چون رادیو و تلویزیون در این زمینه مؤثر و فعال باشند. براساس آنچه من در این چند ماه از فعالیت روزنامه‌ها و خبرنگاران دیده‌ام آنها وظیفه‌شان را تا جایی که توان داشته‌اند و امکانش بوده انجام داده‌اند و گاهی با کنایه و اشاره تلاش کرده‌اند نقدها و مشکلات را بیان کنند اما مشخص نیست که مردم هم این زبان اشاره را متوجه شوند.
شاید گفته شود شبکه‌های اجتماعی و نقش آنها در اطلاع‌رسانی باعث شده مطبوعات کمتر مؤثر باشند. واقعیت این است که بله این همان چیزی است که تکنولوژی با خودش می‌آورد و کاری هم در برابرش نمی‌شود انجام داد اما عقیده من این است که مشکل مطبوعات در کشور ما خیلی پیش‌تر از این شروع شده بود. ما تنها کشوری نیستیم که از اینترنت استفاده می‌کنیم و گوشی هوشمند، شبکه‌های اجتماعی و تلگرام و واتس‌اپ و… داریم. بسیاری از کشورها این امکانات را دارند و روزنامه هایشان هم جایگاه خودشان را در عرصه اطلاع‌رسانی و میان مردم حفظ کرده‌اند. در این که شبکه‌های اجتماعی و امکانات آن به مطبوعات نوشتاری بخصوص در عرصه خبر لطمه زده تردیدی نیست اما روزنامه‌ها هنرهای دیگری هم دارند که ما روزنامه نگاران در این سال‌ها به آنها توجه نکرده‌ایم، در نتیجه نمی‌شود همه آنچه را اکنون در زمینه مطبوعات و اقبال مردم به آن می‌بینیم گردن فضای مجازی انداخت.
واقعیت این است که مطبوعات مرجعیت خودشان را از دست داده‌اند. مشکل اینجاست. اینکه اینترنت از نظر خبری به مطبوعات لطمه زده درست است اما می‌توانستیم از این فضا به نفع رونق مطبوعات استفاده کنیم که نکردیم. در نتیجه اکنون دیگر برای مردم مرجع نیستیم و آنها برای گرفتن پاسخ سؤالات‌شان دیگر به ما مراجعه نمی‌کنند و پاسخ سؤالات‌شان را از شبکه‌های اجتماعی و حتی شبکه‌های ماهواره‌ای می‌گیرند.
در این شرایط شاید بیماری کرونا به‌عنوان یک عامل این وضعیت را تشدید کند اما نه کرونا این شرایط را ایجاد کرده و نه فضای مجازی. روزنامه نگارها نتوانسته‌اند کارشان را بخوبی انجام دهند و مسئولان ما هم تاب شنیدن انتقاد را ندارند. این یک مسأله دو جانبه است و هردو آنها منجر به شرایطی که اکنون مطبوعات پشت سرمی گذارند، شده است. نتیجه این اتفاقات این است که به ‌رغم تلاش‌هایی که می‌بینیم روزنامه‌ها در دکه‌های مطبوعاتی می‌مانند و زیر آفتاب کهنه می‌شوند.