نشست صمیمی حجت‌الاسلام «سید ابراهیم رئیسی» رئیس قوه قضاییه با تعدادی از فعالان محیط زیستی در حوزه ریاست قوه قضاییه برگزار شد و حجت الاسلام رئیسی پس از شنیدن نظرات ۲۲ نفر از شرکت کنندگان در این نشست به ایراد سخنرانی پرداخت.

آیت الله سیدابراهیم رئیسی دراین نشست ضمن تبریک ولادت با سعادت امام رضا (ع)، تصریح کرد: قبل از اینکه لازم باشد دلایل نقلی برای ضرورت حفظ محیط زیست بیان کنیم، دلیل عقلی در این زمینه وجود دارد مبنی بر اینکه محیط زیست انسان‌ها، جانوران و موجودات مختلف در این جهان باید حفظ شود و این امر لازمه زندگی بشر و زنده بودن طبیعت است.

رئیس قوه قضاییه با اشاره به آیات قرآن کریم در خصوص ضرورت حفظ محیط زیست، ادامه داد: در تحقیقات و پژوهش‌های حوزه و دانشگاه و کتاب‌های مختلف و مقالات، به آیات قرآن و سخنان ائمه (ع) و پیشوایان در این زمینه اشاره شده و در جای‌جای سیره و روش عملی ائمه معصومین (ع) نیز این امر به چشم می‌خورد.

آیت الله رئیسی با اشاره به اسناد بالادستی جمهوری اسلامی و اصل پنجاهم قانون اساسی، افزود: امروز کشور ما باید توسعه اقتصادی پیدا کند اما هرگونه توسعه از جمله احداث سد، پالایشگاه، کارخانه بزرگ و کوچک و هر کارگاهی فرع بر حفظ محیط زیست است.

رئیس قوه قضاییه با اشاره به مسئولیت همگانی در این زمینه، یکی از جلوه‌های امر به معروف و نهی از منکر را حفظ محیط زیست دانست و اظهار کرد: امروز حفظ محیط زیست از مهم‌ترین معروف‌هاست .وظیفه همه مردم است که در این جهت گام بردارند. تمام مردم، مسئولان و بویژه نخبگان، مطلعان و کسانی که در کسوت استاد، دانشجو، محقق، فرهیخته و دردآشنا، دلسوز و دغدغه مند، مسائل اجتماعی و زیست محیطی را دنبال می‌کنند، می‌دانند که امروز آب، خاک، جنگل، هوا و فضا یک سرمایه الهی برای زیست انسان‌ها و همه موجودات است.

آیت الله رئیسی خاطرنشان کرد: حفظ گونه‌های گیاهی و جانوری دراین کشور یک مساله بسیار مهم است. اگر امروز تخریب‌گران، محیط زیست را تهدید می‌کنند و وابستگان به قدرت یا ثروت علیه محیط زیست اقدام می‌کنند، ما چطور انجام این کار را برای یک فرد عادی ممنوع می‌دانیم؟ پس حتما از یک سازمان، دستگاه و موسسه به هیچ عنوان چنین رفتاری پسندیده نیست و نه تنها پسندیده نیست، بلکه واقعا باید در مقابل آن ایستاد.

رئیس قوه قضاییه در بخش دیگری از سخنان خود درباره اظهارات یکی از حضار پیرامون پرونده متهمان به جاسوسی از طریق فعالیت‌های محیط زیستی تصریح کرد: شما می‌گویید این پرونده در مورد کسانی مطرح شده که در حوزه محیط زیست فعال بوده اند و اعلام می کنید که این افراد را در سازمان، دانشکده و موسسه می‌شناخته اید. این در حالی است که شناخت شما در همین حوزه است. اجازه دهید سازمان‌ها و دستگاه‌هایی که مسئولیت امنیتی دارند و این کار در حوزه تخصصی آنهاست، در این رابطه اظهارنظر کنند. شما داوری نکنید و بگذارید داوری را قاضی انجام دهد.

آیت الله رئیسی ادامه داد: وقتی وارد دستگاه قضایی شدم، با این پرونده مواجه شدم که ابهامات و نکاتی داشت. گروه‌های کارشناسی زمان زیادی را صرف بررسی آن کردند تا نظر خود را اعلام کنند. دادگاه کار خود را دنبال می‌کند و همگی باید منتظر نتیجه رسیدگی دادگاه باشیم.

رئیس قوه قضاییه اظهار کرد: شما ممکن است ظاهر افراد را ببینید اما زوایا و لایه های دیگری از زندگی فرد از دیدتان مخفی مانده باشد؛ لذا اجازه دهید افراد متخصص و کارشناسان امنیتی‌ موضوع را بررسی کنند. من هم در این رابطه نظری ندارم و مانند شما منتظر می‌مانم تا نظر دادگاه اعلام شود.

آیت‌الله رئیسی در بخش دیگری از سخنان خود، آمار وارقام ارائه شده در این جلسه درباره تهدید جنگل‌ها را نگران‌کننده دانست و تصریح کرد: نزولات آسمانی درهمه جای عالم به عنوان یک برکت مطرح است و در روایات ما هم این موضوع آمده است و امروز همه ما نزولات آسمانی را از خدا می‌خواهیم اما چرا باید به خاطر آماده نبودن زیرساخت‌ها در بعضی مناطق، نگران نزولات آسمانی باشیم؟

رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه سوداگران، سودجویان، فرصت طلبان و زیاده خواهان، محیط زیست را تهدید می‌کنند، بر ضرورت مقابله کارشناسی شده با این تهدیدها تاکید کرد و افزود: در مورد ورود فاضلاب شهری به تالاب انزلی که در سخنان یکی از حضار به آن اشاره شد، باید مسئولان امر از وقوع چنین اتفاقاتی جلوگیری کنند. تالاب انزلی برای آن منطقه یک ثروت است و نباید اجازه داد که عده‌ای بدون مطالعه علمی اقدام به تغییرات غیراصولی در محیط زیست یک منطقه کنند و از این طریق به آن آسیب بزنند.

آیت الله رئیسی با اشاره به تخریب محیط زیست از سوی مستکبرین، یادآور شد: قدرت‌های نظامی با ایجاد مسابقه تسلیحاتی در دنیا، محیط زیست عالم را به خطر انداخته اند و آمریکایی‌ها و بسیاری از کشور‌های اروپایی در این رابطه پیشگام هستند که برای منافع خود اقدام به آسیب رساندن به دریا، خشکی و جنگل‌ها می‌کنند.

رئیس قوه قضاییه افزود: مستکبرین عالم و در راس آنها غربی‌ها به واسطه منافع شخصی و گروهی و با سلاح‌های خود، محیط زیست مردم دنیا را به خطر می اندازند و به دریا‌ها و جانوران دریایی آسیب می‌رسانند. این امر ناشی از روحیه استکباری و خودخواهی آنهاست.

آیت الله رئیسی در ادامه به مقوله تاثیر فرهنگ دینی بر محیط‌های شهری اشاره کرد و ادامه داد: اگر قرار است محیطی را به سبب فرسودگی تغییر دهیم، باید مبتنی بر حفظ فرهنگ آن منطقه باشد یعنی تغییر دهندگان یک منطقه باید به فرهنگ و مولفه‌های فرهنگی مردم بومی آن توجه داشته باشند.

رئیس قوه قضاییه با بیان اینکه باید بافت‌های فرسوده را تعمیر کرد اما نه به قیمت از بین بردن فرهنگ یک منطقه، تصریح کرد: متاسفانه در شهر مقدس مشهد این اتفاق افتاده است و بدون توجه به فضای حرم مطهر، بلند‌مرتبه‌سازی‌هایی صورت گرفته است؛ به نحوی که حرم مطهر به حاشیه رفته و این امر بسیار خطرناک است. همواره دغدغه مردم مشهد و همه مسلمانان عالم و ارادتمندان به حضرت امام رضا (ع)، حرم مطهر آن حضرت بوده است.

آیت الله رئیسی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به فعال‌شدن دیپلماسی محیط زیست که یکی از مطالبات مطرح‌شده در این جلسه بود، اظهار کرد: بخشی از دیپلماسی ما باید حفظ محیط زیست و ارتباط با همسایگان در این زمینه باشد. ما ۱۵ همسایه داریم که با آنها در مسئله رودخانه‌ها، جنگل‌ها و محیط زیست ارتباطات بسیار نزدیکی داریم؛ لذا یکی از بخش‌ها و میزهای فعال باید میز دیپلماسی محیط زیست و حفظ آن باشد.

رئیس قوه قضاییه با تأکید بر لزوم آموزش قضات در رسیدگی به پرونده‌های تخصصی خاطرنشان کرد: معتقدیم همکارانمان در رسیدگی به پرونده‌های زیست محیطی باید با متخصصان و مشاوران این حوزه مشورت کنند. در بخشنامه مربوط به دادگاه‌های تخصصی بر استفاده از مشاورین در همه حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و به ویژه محیط زیستی تاکید کرده ایم. علاوه بر آن به آموزش قضات معتقدیم.

آیت الله رئیسی با بیان اینکه موضوع محیط زیست حق عموم و مربوط به تمام موجودات دارای حیات و از مصادیق حقوق عامه است که حفظ آن از وظایف جدی قوه قضاییه بوده، تصریح کرد: در این رابطه یکی از حوزه‌های معاونت دادستانی کل کشور مربوط به مسئله دفاع ازحقوق عامه است و این بخش فعال‌تر این کار را دنبال می‌کند. سازمان بازرسی کل کشور نیز بخشی را در رابطه با حفظ محیط زیست دارد که تاکید داریم این بخش هم فعال تر شود.

رئیس قوه قضاییه در پاسخ به اظهارات یکی از حضار درباره توافق‌نامه پاریس نیز خاطرنشان کرد: با این همه اسناد بالادستی هیچ نیازی به توافق‌نامه‌هایی همچون پاریس و دیگر توافق‌نامه‌ها که ما را در زمینه محیط زیست موظف کند، نداریم. به قدر کافی عقل، نقل، قوانین و اسناد بالادستی، ما را به حفظ محیط زیست موظف کرده است.

آیت الله رئیسی ادامه داد: همکاری‌های بین المللی نه در این حوزه، بلکه در همه حوزه‌ها و تعامل با کشورها و حضور در کنوانسیون‌ها و توافق‌نامه‌ها و حساس بودن ما در این زمینه اهمیت دارد و به آن معتقدیم اما در مسئله حفظ محیط زیست نیازی به ورود در این حوزه‌ها نداریم.

رئیس قوه قضاییه گفت: برخی از شما بیان کردید که مسائل زیست محیطی را پیگیری می‌کنید اما برخی می‌گویند چرا پیگیری می‌کنید. در اینجا باید بگویم که نسبت به این قضیه پیگیری کنید و خستگی ناپذیر باشید. اگر لازم شد اقدامات اجرایی از ناحیه سازمان‌های مسئول و اقدامات قضایی از ناحیه دستگاه‌های قضایی باید انجام شود.

آیت الله رئیسی با بیان اینکه کار حفظ محیط زیست باید بدون هیچگونه توقفی از ناحیه همه بخش‌ها پیگیری شود و به هیچ عنوان نباید در این رابطه خسته شد، اظهار کرد: نباید احیانا کسانی که مرتبط با قدرت و ثروت هستند، شما را سست کنند. یقین داشته باشید حتما در یک کار جمعی موفق خواهیم شد.

رئیس قوه قضاییه با اشاره به ظرفیت دستگاه قضایی برای پیگیری موضوع محیط زیست افزود: دستگاه قضایی در بخش‌های نظارتی و با حضور در سازمان‌های تصمیم ساز و تصمیم گیر موضوع محیط زیست را دنبال می‌کند. همکارانمان در سراسر کشور باید موضوع قوانین محیط زیست را نیز به صورت جدی دنبال کنند و سازمان‌های مربوطه با همه ظرفیت و قدرت پیگیر این مساله باشند.

آیت الله رئیسی با تاکید بر لزوم مرزبانی محیط زیستی توسط همه مدیران و مسئولان، از همه فعالان محیط زیستی برای تلاش هایشان قدردانی کرد.