حسن غفاری – عکاس

هنرمندان در مواقع بروز بحران چه کمکی می‌توانند به بهبود روحیه جمعی مردم بکنند؟ نقش آنها در آرامش فضای ملتهب چیست و با چه ابزاری می‌توانند ارتباط صحیحی با مخاطبان خود برقرار کنند؟ حسن غفاری در یادداشت خود به تمام این موارد اشاره می‌کند و به بررسی نقش هنرمندان در زمانه کرونا می‌پردازد.

منابع اطلاعاتی در کشور ما بسیار است اما در پس آن آگاهی لازم وجود ندارد و خیلی وقت ها افراد بسادگی از کنار آن عبور می‌کنند. هنر یک فعالیت و یک رفتار و پدیده انسانی است و معمولاً برای واکنش‌های عاطفی و احساسی مورد استفاده قرار می‌گیرد. پیش از این در جامعه ما هنرهای نمایشی و تصویری یا بخشی از هنرهای تجسمی مانند گالری‌ها، سینما و نمایش و تئاتر یا اجرای موسیقی افراد را سرگرم می‌کرده یا پاسخگوی مسأله احساس و عواطف در افراد بوده است؛ اما دستورالعملی که برای کرونا گرفته شده یک رویکرد فرهنگی دیگری ایجاد کرده و افراد جامعه به سطحی از آگاهی و شعور رسیده‌اند که منجر به پیشگیری شود.

همه ما هم موظفیم برای پیشگیری نکات ایمنی را رعایت کنیم. همان نکاتی که بارها در فضای مجازی و از طریق تلویزیون گفته شده است.

در این فضا که برخی به جای ماندن در خانه مسافرت می‌روند و به نکات ایمنی توجهی ندارند، بنابراین برای هنرمندان ضرورتی به وجود می‌آید تا مردم در یک فضای آرام و سرگرم‌کننده و آموزش دهنده به یک وحدت جمعی برسند. شرایط رساندن این پیام در قالب هنر که آن را به‌عنوان یک هنر کاربردی تعریف می‌کنیم خوشبختانه برای همه هنرمندان فراهم است. در مقطعی از زمان حرکت می‌کنیم که یک کانال تلگرامی موقعیتی حتی بیشتر از یک کانال تلویزیونی می‌تواند داشته باشد. چه بسا با تولید آثار هنری با این موضوع بتوانیم ایده‌های جدید‌تری را در ذهن برخی افراد به وجود بیاوریم. مثل کاری که گاهی شاعران در فضای مجازی با یک دوبیتی به وجود می‌آورند و تداوم پیدا می‌ کند و هرکس با قلم خود شعر می‌گوید. این بار آموزشی دارد، بنابراین هنرمندان از توانمندی هایشان استفاده کنند تا فضای امیدبخش تری را در جامعه به وجود آورند.

هنرمندان با نوشتن خاطره و عملکرد روزانه‌شان یا داستان های کوتاه یا ترسیم و طراحی خیلی از برنامه‌های روزانه خود که به نوعی از اوقات فراغت اجباری پیش آمده، می توانند یک خط و الگویی را به افراد جامعه بدهند. خیلی از ماها داریم یک تغییر رویه به وجود می‌آوریم. اکنون رفت و آمد به بیرون از خانه و رفتن به مراکز فرهنگی و هنری و سینماها از زندگی ما حذف شده بنابراین باید آن وقت را پر کنیم و احتمالاً برنامه‌ای هم نداریم. اینجاست که وظیفه هنرمندان این است که باید به جامعه خط بدهند و الگوسازی به وجود بیاورند و چقدر جالب است که مردم هم عملکرد روزانه‌شان را به اشتراک بگذارند. اما هنرمندان به خاطر اینکه با زبان شیرین و تأثیرگذاری آن را بیان می‌کنند گیرایی بیش تری دارد.

گاهی هنرمندان تأثیرات و جریانات اجتماعی را عمیق‌تر و وسیع‌تر می‌بینند و واکنش نشان می‌دهند. این امتیازی است که هنرمندان دارند و می‌توانند از آن در نوشتن و بازگویی اش در قالب یک داستان یا حتی کشیدن یک کاریکاتور یا نقاشی استفاده کنند.